Saryusz

Np. Jacek Saryusz-Wolski - czy się odmienia?

"Tyle że z odmianą nazwisk, zwłaszcza męskich, jest trochę jak z interpunkcją – zasady są jasno sformułowane, ale trudne do opanowania. W przypadku nazwisk dwuczłonowych, niewystępujących w polszczyźnie wcale tak często (mowa o nazwiskach męskich, przypomnijmy), zawsze odmieniamy drugi człon. Jeśli nazwisko kończy się na „-ski”, ta odmiana przychodzi nam jakoś naturalnie. Ale jeśli nazwisko jest mniej typowe – jak „Mikke” – czasem zdarzy nam się zapomnieć. Tymczasem we wzorcowej polszczyźnie Mikke podlega odmianie, tak jak Wolski i każdy inny Kowalski (mówimy więc i piszemy: Mikkemu, Mikkego, Mikkem).
Pierwszy człon podwójnego nazwiska też na ogół się odmienia. Na ogół, bo odstępstwa są dwa – nie odmieniamy go, jeśli mamy do czynienia z okrzykiem bojowym albo nazwą herbu. Wyjaśnijmy więc od razu – „Saryusz” nie podpada ani pod jedną, ani pod drugą kategorię. Ściślej to tłumaczą językoznawcy z Uniwersytetu Śląskiego, dr Katarzyna Wyrwas i dr Adam Warzecha: „Nazwa własna Saryusz nie jest zawołaniem bojowym ani nazwą herbu, jest to natomiast przydomek rodowy Zamoyskich, którzy tak jak Saryuszowie pieczętują się herbem Jelita”. Przydomki, pseudonimy – odmieniamy co do zasady. Nazwy herbów powinniśmy zaś zostawić w formie nieodmienionej – tak jak w przypadku Korwin-Mikkego".

Właśnie wpisałem pytanie na stronie pana doktora -
"Zgodnie z zasadami naszego języka, nazwisko (człon) Saryusz powinno być odmieniane. Czy w tekstach nowych i już napisanych zostanie to uwzględnione?".

Kandydatura dra Saryusza wystawiona na pięć minut przed dwunastą przypomina postępowania studenta, który za pracę semestralną lub magisterską bierze się na 5 dni przed terminem. I jeśli o studenckim podejściu wie on i jego koledzy, to o pisowskiej komedii słyszy cały świat. I to nas ośmiesza i już tylko za to rząd powinien podać się do dymisji. A z powodu lekceważenia Unii, nie powinni zgodzić się na przesunięcie wyborów - dzisiaj i tylko dzisiaj! Logika i postępowanie PiS zmusza wielu ludzi, aby poprzeć p. Tuska, nawet jeśli nie jest z ich bajki!

Polskie standardy, to przydzielanie stanowisk osobom bez właściwych kompetencji (np. p. Misiewicz), zatem wielkie zdziwienie było pani Beaty w Brukseli, kiedy próbowała wepchnąć p. Saryusza na szefa przewodniczącego Rady Europejskiej (w miejsce p. Tuska), choć na to stanowisko wymagane jest bycie premierem lub prezydentem, a p. Saryusz – mimo chęci i wspaniałych kwalifikacji – był jedynie wiceministrem. Przenoszenie polskich zwyczajów na Zachód jakoś nie zyskało tam poparcia...

to nie po polsku..

***To jednak niczego deklinacyjnie nie zmienia – człon Saryusz, jako przydomek, należy odmienić, gdyż „nie jest on herbem czy zawołaniem bojowym”.
Mimo to Jacek Saryusz-Wolski nie przyjmuje do wiadomości uwag językoznawców. Na Twitterze napisał niedawno tak:
Wielka prośba do mediów o nie odmienianie pierwszej części mojego nazwiska „Saryusz” – taka jest tradycja rodowa i nic do niej lingwistom.

A przy okazji zrobił fatalny błąd ortograficzny (jak wiadomo, pisze się nieodmienianie…).***

MACIEJ MALINOWSKI

Owszem, popełnił fatalny błąd, bo nie docenił przekorności rodaków. Teraz każdy na złość mu będzie odmieniał jego pierwszy człon nazwiska.

A odmieniać mu powinni już od pierwszej klasy szkoły podstawowej, to mielibyśmy jeden tu problem mniej... Ale tak już jest - jak taki S., czy Kreja lub Mateja uważają, że nie odmienia się lub odmienia inaczej, niż norma nakazuje, to większość to akceptuje i trudno przebić się.

A co by to dało, gdyby jego ród od wieków nie odmieniał? Jezelibym miał rację, wtedy chyba bym uznał wyższość tradycji.
A językoznawcom to łatwo sądzić, gdy ich to nie dotyka. Bańce także nie podobało się odmienianie jego nazwiska.

Ród od wieków nie odmieniał? Bo ród na zamku lub w pałacu tak uznał i kto miał się postawić? Poloniści, chłopi, szlachta? A jeśli tradycyjnie ktoś by chciał pisać imię i nazwisko od małych liter (jak w filmach w spisie nazwisk)? A gdyby ktoś chciał jeździć lewą stroną, bo jego protoplasta tak karocami jeździł?

Pytania/ "argómenty" na poziomie sześciolatka lub domorosłego polityka. Nie będą się zniżał do tego poziomu, ponieważ to mnie obraża sto razy bardziej od jakichś - uznawanych przez Ciebie - obraźliwych słów.

Dziękuje Ci za komentarz co najmniej dobrego maturzysty.