SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

dziewczę

dopuszczalne w grach (i)

dziewczę

1. (w liczbie pojedynczej) przestarzale, obecnie ironicznie: młoda, dorastająca kobieta; podlotek, dzierlatka;
2. (w liczbie mnogiej) dziewczyna


KOMENTARZE

mirnal # 2013-11-23

Trudny nasz język (coś o nietypowym rzeczowniku) -

Dziewczę ma rodzaj nijaki i zasadniczo powinniśmy mówić każde z dziewcząt i jedno z dziewcząt, tzn. nadawać zaimkowi rodzaj gramatyczny zgodny z rodzajem gramatycznym rzeczownika, a nie z jego referencją żeńską. Analogicznie mówimy przecież każdy z tych podlotków, a nie każda z tych podlotków.
Konstrukcję jedno z dziewcząt słowniki poprawnej polszczyzny PWN kwalifikują jednak jako przestarzałą. Jest to zgodne z uzusem, np. w NKJP na 81 wystąpień ciągu jedna z dziewcząt nie ma ani jednego przykładu na jedno z dziewcząt. Ciąg każda z dziewcząt jest rzadszy (tylko 6 wystąpień), ale i tak nie ma konkurencji (ciąg każde z dziewcząt nie występuje w NKJP ani razu).
Nawiasem mówiąc, choć słowniki przewidują tylko konstrukcję dwoje dziewcząt, to dla wyższych liczb dopuszczają oboczność: troje, czworo, pięcioro dziewcząt lub trzy, cztery dziewczęta, pięć dziewcząt. Jak widać, dziewczę to nietypowy rzeczownik.
- Mirosław Bańko, Uniwersytet Warszawski

przekorny # 2013-11-23

Zasadniczo - nie jest zbyt dobrze (wszystko powinno być intuicyjne).

~gosc # 2013-11-24

Choć <dziewczę> jest obecnie przestarzałe, to jednak ladnie (nadal) brzmi gdy się powie: <To dziewczę mi się podoba>, spoglądając na subtelną, raczej nieśmiałą dziewczynę.
Choć <dziewczęta> to l. mn. dla <dziewczę>, to NIGDY nie powiem <jednO z dziewcząt>, a powiem <jedna z dziewcząt> lub mniej ryzykownie <jedna z dziewCZYN>. Podając ilość tych istot, użyłbym <pięć dziewCZYN>, choć <pięcioro dziewcząt> wymaga namysłu i nie jest instynktowne.
Reasumując, słowo <dziewczę> ma swój urok i jest łatwe w użyciu tylko W LICZBIE POJEDyŃCZEJ, zaś w liczbie mnogiej są pułpki, których uniknięcie wymaga namysłu, a poprawne jego używanie w liczbie mnogiej wymaga wprawy, a kto zechce temu poświęcić czas?

Marek/ Warszawa

mirnal # 2020-09-06

W niemieckim Mädchen też jest rodzaju nijakiego.

Jaki zakres wieku? "Obecnie dziewczęta w wieku od 18 do 30 lat mogą zgłaszać się do przełożonej generalnej na okres rocznej próby".