1. zaskakujące twierdzenie sprzeczne z przyjętą powszechnie opinią; sytuacja pozornie niemożliwa, w której współistnieją dwa wykluczające się fakty;
2. rozumowanie logiczne, pozornie oczywiste, prowadzące z powodu pewnych nieścisłości logicznych do wyniku sprzecznego z założeniem lub udowadniające jednocześnie dwie sprzeczne tezy

twierdzenie logiczne, którego przeanalizowanie udowadnia jednocześnie dwie sprzeczne tezy.

sformułowanie pozornie prawdziwe lub też zawierające elementy sprzeczne ze sobą; również sytuacja, w której występują nietypowe zjawiska, elementy, sprzeczne z tym, do czego przywyknięto