SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

alternatywa

dopuszczalne w grach (i)

alternatywa

1. dwie wykluczające się możliwości, np. mieć alternatywę;
2. sytuacja wymagająca wyboru między dwiema wykluczającymi się możliwościami, np. stanąć przed alternatywą;
3. potocznie: inna możliwość, inne rozwiązanie, np. alternatywa dla planu gospodarczego;
4. w logice: zdanie złożone współrzędnie (połączonych spójnikiem "lub" lub "albo"), prawdziwe wówczas, gdy choćby jedno ze zdań składowych jest prawdziwe; suma logiczna; wyraz często używany w błędnym znaczeniu "jedna z możliwości", np.: Miał dwie alternatywy. (poprawnie: Miał dwie możliwości.)


KOMENTARZE

mistrzwarszawy # 2004-09-01

Znaczenia brak - pewnie nie znacie. No to wam napisze, że alternatywa to nie oznacza tyle co nierealność - choć biorąc pod uwagę, że swój słownik nazwaliście alternatywnym - tak pewnie myślicie

~gosc # 2006-12-09

dlaczego nie ma v w grach?

ajurczynski # 2007-07-25

Słowo ALTERNATYWA często używane jest błędnie jako JEDNA z możliwości (np. alternatywą są przedterminowe wybory), tymczasem słowo to oznacza WYBÓR MIĘDZY DWIEMA MOŻLIWOŚCIAMI.
"Być albo nie być" - to jest alternatywa, a nie dwie alternatywy!
Słownik alternatywny - to po prostu słownik synonimów (wyrazów bliskoznacznych). Adam.

~gosc # 2010-08-26

Brawo za komentarz dla Adama Jurczynskiego! Też się nieustannie spotykam z takim błędnym użyciem tego terminu.

~gosc # 2010-10-31

Potzebni są tacy Jurczyńscy xD, bo te słowniki mają bardzo ścisłe i nieżyciowe tłumaczenie wyrazów...

~gosc # 2012-05-15

ajurczyński czy to dobre oznaczenie tego słowa

konoid # 2012-05-17

W sumie ta definicja jest trochę dziwna bo jak nazwać zdanie 'pójdę do kina lub do teatru'? Jest to alternatywa choć obie możliwości się nie wykluczają (choć całkiem możliwe, że jest jakieś określenie w języku polskim na takie zdanie którego nie znam a chętnie bym poznał jeżeli istnieje), można iść i do kina i do teatru. W matematyce jest trochę prościej bo zdanie gdzie może zajść dokładnie jedna z możliwości (a nie co najmniej

konoid # 2012-05-17

Jedna) nazywane jest alternatywą rozłączną (dyzjunkcją). Tak więc zdanie 'być albo nie być' jest zdaniem dyzjunkcyjnym bo nie da się jednocześnie być i nie być.

~gosc # 2012-05-18

dysjunkcyjnym*, Konoid.

~gosc # 2012-09-02

KONOID

"Jest to alternatywa choć obie możliwości się nie wykluczają"

Wykluczają się, bo nie możesz jednocześnie być w dwóch miejscach.

konoid # 2012-09-06

Ja wcale nie twierdziłem, że mam być jednocześnie w tych dwóch miejscach. Rozumiem, że dodanie do tego zdania słowa 'dzisiaj' załatwiłoby sprawę, czy dalej w ciągu jednego dnia nie mogę pójść do kina i teatru?

~gosc # 2013-01-10

Cyt.:"Słowo ALTERNATYWA często używane jest błędnie jako JEDNA z możliwości (np. alternatywą są przedterminowe wybory)"

Uważam,że podany przykład w nawiasie nie jest błędnym użyciem tego słowa. W domyśle mamy bowiem sytuację, gdy wybory odbędą się terminowo,a "alternatywą są przedterminowe wybory".Zatem mamy wymagane 'albo- albo'.

~gosc # 2013-01-10

Przeczytajcie http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=2079 (zwłaszcza fragment "Takich konstrukcji niektóre osoby nie lubią, ale większość słowników i wydawnictw poprawnościowych już je akceptuje").

Było kiedyś dużo szumu o pasję. Średnio raz na miesiąc ktoś gdzieś wymądrzał się, że pasja to nie to, co wszyscy rozumieją przez "pasja", tylko gniew. Z alternatywą rzecz ma się podobnie.

Jeśli chodzi o alternatywę, to przynajmniej w logice cały wic polega na tym, że dwie możliwości się NIE WYKLUCZAJĄ - można wybrać jedną, drugą lub obie. Jeśli się wykluczają, mamy do czynienia z inną funkcją, a mianowicie z alternatywą wykluczającą.

~gosc # 2013-03-26

Jadę samochodem o wadze 25 ton, zatrzymuję się przed skrzyżowaniem trzech dróg. Pierwsza ma zakaz wjazdu pow. 12 ton, druga to droga którą muszę jechać, trzecia to droga którą przyjechałem i nie mam mozliwości zawrócenia. Czy mam alternatywę?????

~gosc # 2013-03-26

Odp.: Alternatywa waży 13 ton.

mirnal # 2013-03-26

najsłynniejsza ma numer 4

~gosc # 2013-03-28

może rozwiniesz, co miałeś na myśli?

~gosc # 2013-03-29

Zapewne o serial.

~gosc # 2013-10-03

1. Alternatywa wykluczająca to nie żadna dysjunkcja (a już na pewno nie dyzjunkcja), ale ekskluzja. Oznacza wybór jednej i tylko jednej z dwóch możliwości. W logice wyraża ją spójnik "albo", często podwojony ("albo X, albo Y"). Nazywanie ekskluzji dysjunkcją jest dowodem braków w wykształceniu i niestety zdarza się nagminnie.
2. Alternatywa zwykła oznacza wybór co najmniej jednej możliwości. W logice wyraża ją spójnik "lub". Zatem zdanie "X lub Y" oznacza, że można wybrać tylko X, tylko Y, albo też zarówno X, jak i Y.
3. Dysjunkcja nie jest kolejnym typem alternatywy, ale stanowi kolejny typ relacji logicznej, ostatnio oznaczanej spójnikiem "bądź", często podwojonym. Zdanie "X bądź Y" oznacza tylko tyle, że nie można wybrać na raz obu. Można więc wybrać samo X, samo Y, można też nie wybrać żadnego (tym się właśnie różni od alternatywy wykluczającej).
4. Nie wiem, kto właściwie wymyślił takie założenie (bezmyślnie powtarzane przez bezmózgich autorów słowników), że alternatywa musi dotyczyć tylko dwóch możliwości, ale jest ono ewidentnie błędne. Zarówno w logice i matematyce, jak i w życiu, często zdarzają się sytuacje, gdy alternatywa oznacza wybór między trzema lub więcej możliwościami. Zdanie w rodzaju "pójdę odwiedzić Marysię, Gosię lub Madzię" jest niczym innym jak alternatywą między trzema możliwościami. Z uwagi na użyty spójnik "lub" stwierdzenie to wyraża tylko to, że mówiący na pewno odwiedzi przynajmniej jedną z wymienionych pań (i nie wyklucza, że odwiedzi dwie z nich albo nawet wszystkie trzy).

~gosc # 2013-10-03

5. Ekskluzja (alternatywa wykluczająca) również może zachodzić między więcej niż dwiema możliwościami. Przykład z życia: "pojadę do kolegi autobusem, tramwajem, albo metrem". Wnioskujemy, że mówiący ma alternatywę (wykluczającą) złożoną z trzech możliwości, i wybierze dokładnie jedną z nich.
6. Dysjunkcja (która wszak nie jest w ogóle alternatywą) na ogół rzeczywiście dotyczy tylko dwóch możliwości, bo sytuacje z wielokrotnym wyborem, w których możemy także nie wybrać żadnej dostępnej opcji, zdarzają się dość rzadko. Poza tym nie wiadomo, co dokładnie miałoby oznaczać "odwiedzę Marysię, Gosię, bądź Madzię" - na pewno nie odwiedzę wszystkich trzech, na pewno mogę nie odwiedzić żadnej (spójnik "bądź"!), nie wiadomo jednak, czy muszę odwiedzić tylko jedną, czy też mogę odwiedzić dwie. Logicy na ogół w tej kwestii w ogóle się nie wypowiadają, a matematycy wolą w ogóle nie rozpatrywać dysjunkcji w swoich teoriach.
7. Innojęzyczne odpowiedniki pojęć "alternatywa", "ekskluzja" i "dysjunkcja" mogą zupełnie zaskakiwać. Zwłaszcza prym wiodą tu Amerykanie, którzy wszystko dokładnie poplątali i w końcu sami nie wiedzą, co oznacza które pojęcie. Niestety wtórują im nasi polscy informatycy, którzy ani nie są dostatecznie wyedukowani, ani nawet nie starają się odszukać polskich odpowiedników terminów anglosaskich. W efekcie wystawiają sobie jak najgorsze świadectwo. Na szczęście bardzo ściśle przestrzega się prawidłowych znaczeń terminów "alternatywa", "ekskluzja" i "dysjunkcja" w logice, zwłaszcza prawniczej.

marek176cm # 2014-02-19

(~gosc 2013-01-10)

Cytat (skrócony): "... większość słowników i wydawnictw poprawnościowych ... ".

Co u diabła oznacza <wydawnictwo poprawnościowe>?

Czy lektura słowników i poradników poprawnej polszczyzny wypacza umysł na tyle, aby podsuwać niektórym myśl tworzenia takich pseudopolskich dziwactw?

Marek / W-wa

~gosc # 2014-08-27

do ~ gość
Wszystko to są jedynie określenia pewnych układów logicznych. Nazwa jest mniej istotna, ważne co należy przez dany zapis rozumieć. Jednego standardu nie ma, niestety. Jedyny wpełni poprawny to właśnie matematyczny, choć trudny do codziennego użytkowania, bo nie łatwo jednoznacznie go opisać językiem o potocznym znaczeniu. Zresztą, kótry język jest w pełni logiczny
(pomijając sztuczne języki programowania)

~gosc # 2015-02-16

Przeczytałam większość z tych komentarzy... i do pewnego momentu mój umysł przetwarzał informacje i udawało mi się zrozumieć o czym piszecie. Ale czytając dalej wszystko zaczęło mi się mieszać i stwierdzam, iż nie ogarniam tej definicji, bo sporządziliście mi pranie mózguXD

~gosc # 2015-03-21

alternatywa to to "druga mozliwosc" !!! NIE WYMYSLAJCIE NOWYCH DEFINICJI wystarczy odniesc sie do łaciny z której to okreslenie sie wywodzi. Jasno określa to także słownik Władysława Kopalińskiego.

~gosc # 2015-06-16

"alternatywa to to "druga mozliwosc" !!! NIE WYMYSLAJCIE NOWYCH DEFINICJI wystarczy odniesc sie do łaciny z której to okreslenie sie wywodzi. Jasno określa to także słownik Władysława Kopalińskiego".
odp.
Takie stanowisko skutkuje tym, że błędnie używane są spójniki "lub" i ""albo", co w pracy bardzo utrudnia jednoznaczną komunikację. Właśnie dzisiaj próbowałam koledze (mgr matematyki, logikę zaliczył na 5) wytłumaczyć różnicę między "lub" a "albo". Odeślę go do tego wątku. Dziękuję za pomoc!

~gosc # 2017-07-14

jak w kandydowaniu na studia rozumieć wybór alternatywny w stosunku do wyboru podstawowego jeśli objaśnienie jest skąpe.
przykład
http://rekrutacja.polsl.pl/Documents/InstrukcjaObslugiSOREK.pdf
strona 23
Wyniki bieżącej rekrutacji

~gosc # 2018-06-14

No to ja też mam w takim razie pytanie. Co jeśli mamy 3 opcje do wyboru? Chcemy iść do teatru. Ale zastanawiamy się czy może jednak nie lepiej było by pójść do kina lub opery. Czy w tym momencie mamy alternatywę? A może jednak dwie alternatywy dla wyjścia do teatru?

~gosc # 2018-11-04

Bezpośrednie stosowanie pojęć logicznych w języku potocznym być może wydaje się naturalne, ale w istocie miesza dwa systemy znaczeń i bez wydzielenia jakiegoś kryterium, jak w takim przypadku postąpić (tj. kryterium takiego, z którym wszyscy by się zgadzali), dyskusje jak wyżej, prowadzone często przez osoby z dobrymi intencjami, lecz z ograniczoną wiedzą w danym zakresie, są po prostu jałowe.

Jeżeli kogoś interesują tendencje w wykorzystaniu alternatywy, sugeruję odwołać się do korpusu językowego, np. PWN; jeżeli natomiast ktoś jest otwarty na odpowiedzi mające za podstawę normy językowe, sugeruję odwiedzić poradnię językową.

W każdym razie gwarantuję, że jeśli szukasz odpowiedzi bezwzględnie poprawnej, tylko się zawiedziesz.

~gosc # 2019-08-04

Dla przestępcy alternatywą może być ucieczka za granicę....

~gosc # 2019-08-04

Bzdura. Dla przestępcy alternatywą może być niebycie nim.
Ucieczka za granicę może być alternatywą (dla przestępcy) wobec odsiadki wyroku.