zelżywość

co to znaczy???

Wyraz zelżywość jest już archaizmem, ale jeszcze w 1. połowie XX w. był w powszechnym użyciu. Jest to regularny rzeczownik utworzony od przymiotnika zelżywy (dziś raczej: obelżywy), a ten od czasownika zelżyć, czyli 'uczynić lżejszym', wtórnie też 'przynieść ujmę, znieważyć, zhańbić'. Pozostaje teraz do wyjaśnienia znaczenie tego wyrazu w zawołaniu litanijnym (bo chyba tylko tam on występuje - przypis autora komentarza ;)). Sądzę, że należy zwrócić uwagę na szerszy kontekst – oto Serce Jezusa jest nie tylko ogniskiem miłości, skarbnicą sprawiedliwości, źródłem życia i świętości..., lecz jest także włócznią przebite, przez nieprawości nasze starte, jest również znieważone przez złe ludzkie zachowania. Sama zatem zelżywość, czyli 'wstyd, hańba, zniewaga' jest czymś negatywnym ze względu na tego, kto ją czyni, ale nie na tego, kto jej doświadcza. A nie ulega wątpliwości, że Serce Jezusa doświadczyło wielu cierpień i zniewag – można zatem było powiedzieć, że jest „zelżywoiścią napełnione”.


wytłumaczenie pochodzi ze strony www.poradnia.pwn.pl a napisała je p. Krystyna Długosz-Kurczabowa z Uniwersytetu Warszawskiego