SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

hepaniny

dopuszczalne w grach (i)

hepanina


KOMENTARZE

~gosc # 2009-01-13

Słowo to pochodzi niewątpliwie od wyrazu hepać, który w języku potocznym jest synonimem czasownika (komuś) odbija się (czymś), co oznacza czynność fizjologiczną. Tego wyrazu, rzecz ciekawa, nie notują współczesne słowniki (z wyjątkiem dużych słowników ortograficznych PWN), choć w języku potocznym słyszy się go nierzadko.
Od podanego znaczenia powstało wtórne ‘wyrażać się o kimś, czymś negatywnie, ostro krytykować’, co zrozumiałe, zwłaszcza gdy przyjrzeć się następującemu przykładowi z internetowego forum dyskusyjnego: „Ludzie wyście chyba na łby poupadali – co w tych naklejkach jest takiego pięknego – mnie osobiście się chepie jak takie coś widzę!!!!!!!!!!!!”. Następny przykład pokazuje już użycie wyrazu w znaczeniu wtórnym: „Puzyna schepał mnie w „Polityce” za „Kordiana”” (słowa Adama Hanuszkiewicza z wywiadu dla Gazety Wyborczej). W cytatach zachowałem pisownię oryginalną.
Rzeczownik hepanina najprawdopodobniej nawiązuje do wtórnego znaczenia czasownika hepać, znaczeniowo jest jednak dość zawiły, bo przyrostek -anina może mieć kilka znaczeń. Z reguły jednak wnosi nacechowanie ujemne do wyrazu pochodnego, stąd wnioskuję, że hepanina oznacza negatywne określenie krytyki.
I jeszcze ciekawostka, która może mieć związek z tym problemem: w gwarze lwowskiej hepać znaczy ‘karcić’.
— Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski