nie występuje w słowniku
KOMENTARZE
Słowo powinno być dopuszczone do gry
Dla znaczenia 2 słowa "nożyce" odnotowanego m. in. w dostępnym na stronie PWN Uniwersalnym słowniku języka polskiego techn. <<maszyna, której część roboczą stanowią zwierające się noże różnego kształtu, używana głównie w przemyśle metalowym>> jest używana liczba pojedyncza:
1.Występuje ona na ok. 478 stronach znalezionych dziś przez Google (część stron zawiera nazwisko, ale na pierwszych 20 17 dotyczy maszyny, a 3 nazwiska). Na uwagę zasługują strony: http://www.hph.com.pl/ob5_2.htm - renomowanego biura projektującego te maszyny i http://www.zd-projekt.com.pl/wykonane_pr.php - biura projektów powiązanego z wielkim użytkownikiem tych maszyn; blisko związane z praktycznym używaniem tego terminu.
2.MS Word nie podkreśla słów: nożyca, nożycy, nożycę, nożycą, nożyco; sugeruje to, że są opracowania lingwistyczne uwzględniające wyraz "nożyca".
Znalazłem jeszcze jedną dobrą stronę http://rus.proz.com/kudoz/65633
jubilerze,jesteś tytanem pracy!Moim zdaniem obróbka kamieni szlachetnych jest fajniejsza i co tu ukrywać bardziej dochodowa...obawiam się że Twój wysilek nie zostanie doceniony
Wielki Jubilerze, spojedynczeniu może ulec słowo, które określa jakąś grupę, wiele obiektów (z ZDS-u - np. związki chemiczne, grupy osób). Wg słownika, który cytujesz, jest to maszyna, pojedynczy przedmiot.
W komentarzu pod słowem "nożyce" dopatrujesz się sprzeczności (ta maszyna i te nożyce), czy nie widzisz jej w innych znaczeniach (to ćwiczenie i te nożyce, to narzędzie i te nożyce)? Czy tę sprzeczność widzisz w przypadku słowa widły, spodnie albo drzwi?
W znaczeniu technicznym słowo "nożyca" jest rzadkie w porównaniu do wyrazu "nożyce" (wystarczy porównać w Google nazwy zanotowane w Wikipedii, np. "nożyca dźwigniowa" i "nożyce dźwigniowe"). Jak widać, słowo "nożyca" jest używane środowiskowo, ale rzadko, stąd pewnie w USJP nie zanotowano go w liczbie pojedynczej, może nawet nie rozpatrywano takiej możliwości.
Podsumowując - upojedynczenia w tym przypadku nie będzie.
W tej sprzeczności chodziło mi o to, że słowie nożyce zn. 1 parzystość dwóch ostrzy może dominować nad jedną sztuką narzędzia, w znaczeniu 3 nazwa wywodzi się z naśladowania w tym ćwiczeniu ruchu nożyc zn. 1, co też może przeważać nad jednym ćwiczeniem. Co do spodnie i widły to podobnie rozumiem, że dwie nogawki lub więcej zębów może być silniejsze niż jedna sztuka danej rzeczy, a liczby pojedynczej od drzwi nie da sie utworzyć. Ponadto wydaje mi się, że przyczyna oporu autorów słowników mogło być odnotowanie w Doroszewskim wyrazu nożyca jako dawnego oznaczającego nożyce w znaczeniu 1.
Ponadto fakt odnotowanie wyrazu "nożyca" w słowniku Worda może być podstawą do uznania go w SA jako słowa niedozwolonego celem ujednolicenie słowników w MS Word i OpenOffice.
Słowo "nożyca" występuje również w Słowniku naukowo-technicznym polsko-angielskim WNT Warszawa 1986 str.351 nożyca f zob. nożyce 2; nożyce 2. 'obr. plast. shearing mechine, cutting machine' oraz Słowniku naukowo-technicznym angielsko-polskim WNT Warszawa 1982 str. 195 'cutting machine' 1. nożyce mechaniczne, nożyca (np. do prętów) str.708 'shear' 2. obr. plast. nożyca; nożyce i 'shearing machine' 1. obr. plast. nożyca mechaniczna.
Natomiast w Encyklopedii techniki Tom Metalurgia Wydawnictwo Śląsk Katowice 1978 str. 402 i 403 odnotowuje tylko słowo nożyca: nożyca dźwigniowa, nożyca gilotynowa, nożyca krążkowa, nożyca latająca, nożyca o nożach równoległych, nożyca uniwersalna, nożyca wielokrążkowa, nożyca złomowa bez odnotowania hasła "nożyce". Wskazuje to, że autorzy słowników i encyklopedii technicznych będący bliżej praktycznego używania tego terminu i mniej obciążeni odium dawności wyrazu nożyca jako nożyce w znaczeniu narzędzie, które ciągnie się przez niemal cały wiek XX (Doroszewski odnotował słowo "nożyca" jako daw. patrz nożyce w zn. 1, a w znaczeniu 1 połączył narzędzie i maszynę do cięcia; prawdopodobnie przejął to ze słownika
J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki
Słownik języka polskiego tom trzeci N-Ó str. 422
Państwowy Instytut Wydawniczy 1952
wydanie fotooffsetowe (prawdopodobnie nie zmieniony słownik o następującej stronie tytułowej)Słownik języka polskiego ułożony pod redakcją
Jana Karłowicza, Adama Kryńskiego i Władysława Niedźwiedzkiego tom III N-Ó Warszawa 1904 , gdzie również te dwa znaczenia są zlane), w zamian za to widzący wyraźnie różnicę między znaczeniem 1 i 2 uważają wyraz "nożyca" za w pełni poprawny.
Natomiast autorzy słowników dopuszczalnych mogli m. in. w skutku tego zlania znaczeń machinalnie przenieść to odium dawności z narzędzia na maszynę, w wyniku tego maszyna ta została nawet w słownikach odróżniających znacznie narzędzie i maszyna odnotowana jako "nożyce".
Korpus języka polskiego PWN znalazł w dniu dzisiejszym tylko jeden cytat z wyrazem "nożyce" w znaczeniu maszyny do cięcia (w dodatku z kontekstu wynika, ze chodzi o większą liczbę urządzeń), tak więc wydaje mi się, że jedyne analizy lingwistyczne dotyczące rzeczywistego używania tego słowa przeprowadzili autorzy słowników i encyklopedii technicznych.
Argument, że i jedna i więcej sztuk tych maszyn to wg słowników dopuszczalnych nożyce jest lekko osłabiony bo nożyce zn. 1 - dwa ostrza, co może wymuszać blp podobnie jak nożyczki, a zn. 2 jedna maszyna.
Wydaje mi się, że w tym przypadku zachodzi również nierzadki w słownikach problem ze słownictwem technicznym.
Starałem się go wyczerpująco omówić przytaczając leksykografię techniczną i pozostawiam inicjatywie Opów jego rozwiązanie.
Ponadto co do poszukiwań w Google chciałbym dodać:
1.Przy wyszukiwaniu różnych typów nożyc często jest liczba mnoga bo jest wiele egzemplarzy urządzenia.
2.Pod wyrażeniem nożyce dźwigniowe bywają również nie podlegające spojedynczeniu nożyce dźwigniowe w znaczeniu 1.
3.Jest ok. 10 stron z wyrażeniem "nożyca latająca", a tylko 3 z "nożyce latające", z czego przynajmniej dwie dotyczą większej liczby maszyn.
W przypadku, gdyby dopuszczenie do gry okazało się jednak niemożliwe, to powinno być wprowadzone przynajmniej do modułu sprawdzania pisowni, żeby piszącym w OpenOffice teksty techniczne nie podkreślało wyrazu ewidentnie poprawnego w tych tekstach.
Wielki Jubilerze, to ciekawe, co piszesz, ale jak już napisałem "spojedynczeniu może ulec słowo, które określa jakąś grupę, wiele obiektów (z ZDS-u - np. związki chemiczne, grupy osób)". Swoje wątpliwości możesz przedstawić twórcom słowników papierowych - jeśli nożyca trafi tam, trafi też do nas jako dpl.
Do słów ndpl też może trafi, ja się tymi słowami obecnie nie zajmuję, może inny operator zbada frekwencję w Google i doda.
Koalar rację ma Twój oponent!!!!!!!! Idź do jakiegoś warsztatu mechanicznego, a przekonasz się. NOŻYCA, to najzwyklejsza maszyna. Tak jak zgrzewarka, piła mechaniczna, itd. Nie może tu być mowy o "spojedynczeniu". Tak a propos. Tego słowa "SPOJEDYNCZENIU" nie uwzględnia Wasz słownik!!! :))
nożyca gilotynowa
Zacznij krzyczeć jak zobaczysz znak zakrwawionych nożyczek.