SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

odwrocie

dopuszczalne w grach (i)

odwrót

1. cofanie się wojska;
2. odstąpienie od dotychczasowych poglądów, zwyczajów;
3. dawniej: przeciwna strona przedmiotu


KOMENTARZE

mirnal # 2014-09-13

Czy jest wyraz "(to) odwrocie"?

"Nie wiedziałem dotychczas o odwrociu. W Korpusie Języka Polskiego PWN ciąg na odwrociu występuje jedynie w dwóch publikacjach z historii sztuki. Nie ma jednak form odwrociem ani odwrocia, choć gdyby mianownik brzmiał odwrocie (ma się rozumieć, to odwrocie), to form takich należałoby się spodziewać. Przypuszczam, że odwrocie to forma błędna, utworzona (czy raczej odtworzona) przez tych, którzy zamiast na odwrocie mówią na odwrociu. Ciąg na odwrociu piętnuje Słownik języka polskiego Doroszewskiego, co jest o tyle zastanawiające, że nie jest to słownik normatywny, lecz opisowy. Przypuszczam, że redaktorzy Doroszewskiego mieli w kartotece liczne przykłady na na odwrociu i nie wiedzieli co z nimi zrobić, bo nie pasowały im do paradygmatu odmiany rzeczownika. Mnie też nie pasują, więc skłaniam się do opinii, że odwrocie i na odwrociu to wykolejenia językowe. Być może myślałbym inaczej, mając w korpusie więcej przykładów użycia tych form".
- Mirosław Bańko, PWN

"Jedna z czytelniczek naszej poradni przysłała mi liczne przykłady użycia rzeczownika odwrocie, wybrane z Internetu, jak choćby: „Oczyszczono odwrocie i lico obrazu, usunięto pociemniały werniks (...)'' (www.wilanow-palac.art.pl). Wynika z nich, że odwrocie to termin używany przez historyków sztuki i muzealników, a forma (na) odwrociu to jego regularny miejscownik. Na odwrociu znaczy 'na odwrotnej stronie', czyli 'na odwrocie', ale nie czegokolwiek, tylko przeważnie obrazu".
- Mirosław Bańko, PWN