SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

Portoryko

niedopuszczalne w grach (i)

Portoryko

państwo w Ameryce Środkowej, stowarzyszone ze Stanami Zjednoczonymi; Puerto Rico; Porto Rico; Stowarzyszone Wolne Państwo Portoryko; Wspólnota Portoryka


KOMENTARZE

mirnal # 2013-03-16

Niemożliwe - tak spolszczono nazwę tej wyspy? I nie było kłopotów z konserwatystami? A inne nazwy? A Sri Lanka? A Lesotho? A Belize?
Przez 405 lat wyspa była częścią zamorskiego imperium Hiszpanii. 28 lipca 1898 podczas wojny amerykańsko-hiszpańskiej na wyspie wylądowały siły amerykańskie. Hiszpania przegrała wojnę i była zmuszona oddać Amerykanom Portoryko (traktat paryski podpisany w 1898).
Jako potomkowie Hiszpanów klepaliby biedę typu Kuba i Meksyk, ale teraz mają bardziej światowy język i są obywatelami USA (nie muszą żebrać o wizy...). Dla nich Polska to trzeci świat...

mirnal # 2013-03-16

"Hiszpania przegrała wojnę i była zmuszona oddać Amerykanom" - gdyby Polska przegrała wojnę z Niemcami, to obywatele mieliby lepiej, niż pod rządami 1944-2013 (oczywiście poza niepokornymi lub określonego pochodzenia). Gdyby Hiszpanie przegrali Kubę i inne wyspy "rozmawiające" po hiszpańsku na rzecz USA, to ci ludzie byliby znacznie szczęśliwsi, niż dzisiaj.

~gosc # 2013-03-27

Ależ praktycznie Hiszpania przegrała Kubę na rzecz USA...
~argus

mirnal # 2013-03-27

Miałem na myśli wygraną językową - angielski oraz administracyjną - pod zarządem Waszyngtonu. Portorykanie (-czycy) po przegranej/wygranej przeszli na "lepszą stronę".

~gosc # 2013-03-27

Kuba była protektoratem Stanów, więc de facto pod ich zarządem.
Swoją drogą Portorykańczycy mówią po hiszpańsku, a wielu z nich nie nie umie ani słowa po angielsku.
~argus

mirnal # 2013-03-27

Portoryko pozostaje pod zwierzchnictwem USA, ale ma duży zakres autonomii. Mieszkańcy Portoryko, jako obywatele Stanów Zjednoczonych mogą dowolnie osiedlać się na terytorium tego kraju, co wówczas zapewnia im prawo do oddawania głosów.
Mieszkańcy Portoryko nie płacą federalnych podatków od dochodów wytworzonych na wyspie. Posiadają paszport USA jak i prawo do swobodnego osiedlania się na terytorium Stanów, a ci którzy z tego prawa skorzystają automatycznie nabierają prawa do głosowania w wyborach prezydenckich, stanowych i lokalnych. Niektórzy mieszkańcy wyspy domagają się pełnej niepodległości, choćby na prawach rzeczywistego państwa stowarzyszonego, inni z kolei chcą pełnej integracji ze Stanami Zjednoczonymi i przekształcenia wyspy w kolejny amerykański stan.
W wyniku referendum przeprowadzonego w 2012 mieszkańcy terytorium opowiedzieli się za przekształceniem go w 51. stan Stanów Zjednoczonych, lecz ewentualna integracja wymaga głosowania w Kongresie.
Można porównać obywateli Portoryko i Kuby (pospekulować) – ilu P. chciałoby się urodzić na Kubie, a ilu K. na Portoryku (jak Maroku)?
J. urzędowy - hiszpański, angielski

~gosc # 2013-03-27

A po co to przepisujesz z Wikipedii?
Sytuacja Kuby i Portoryko po wojnie z Hiszpanią była w miarę podobna, dopiero późniejsze ich dzieje były inne. Równie dobrze los Kuby mogło podzielić Portoryko.
A to, że językiem urzędowym jest również angielski, nie zmienia faktu, iż wielu nawet wykształconych Portorykańczyków (ba! polityków, którzy domagają/domagali się stopniowego "przerzucenia" się na język angielski) go nie zna. Co w sumie nie dziwi, mając na uwadze to, że całkiem sporo "pełnoprawnych" Amerykanów też nie potrafi się nim posługiwać. :)
~argus

mirnal # 2013-03-27

A z czego mam przepisywać? Mam tworzyć własną historię? Ja nie polemizuje z Twoimi spostrzeżeniami, lecz wskazuję na fakt - losy obu wysp się tak różnie potoczyły, że większość ludzi wolałaby urodzić się na P a nie na K. Podobnie jak losy obu Niemiec były podobne do pewnej daty, to jednak po wojnie również moglibyśmy zapytać samych Niemców, jak tez innych obywateli - w których Niemczech wolałbyś się urodzić? W NRD czy RFN? I tylko ten temat ja poruszałem, a nie 'kto zna taki czy inny język'.
My też nie znamy świetnie ang., wielu z nas marzy o USA a musimy wizę załatwiać, natomiast P. nie muszą. Gdyby Hiszpania nie przegrała tej wyspy kilkaset lat temu, to status P. byłby gorszy niż nas, a tak jest lepszy. Gdyby Rosjanie nie sprzedali Alaski, to mieszkańcy należeliby do ZSRR a teraz - do Rosji. Podobnie jak mieszkańcy byłych japońskich Kuryli.

mirnal # 2013-03-27

No i nazwa - Portoryko. Gdyby sposób spolszczenia zastosować do innych nazw, to mielibyśmy trzęsienie ziemi w słowniku...
1. Rozłączna pisownia przeszła w łączną - Hongkong, Burkinafaso;
2. Oryg. ue przeszło w o.
3. Oryg. ri przeszło w ry - Srylanka, Sanmaryno, Kirybati/Kirybat(i)a, Maurytius;
4. Odmienny - z Monakiem, z Tokia.

~gosc # 2013-03-27

Nie czepiałem się tego, że przepisujesz akurat z Wikipedii, tylko nie wiedziałem po co to robisz (każdy zainteresowany może sam tam zajrzeć). Myślałem, że może właśnie ze mną polemizujesz. :)
"Gdyby Hiszpania nie przegrała tej wyspy kilkaset lat temu, to status P. byłby gorszy niż nas, a tak jest lepszy."
Tego nie wiemy, mogłoby być różnie. Poza tym Portorykańczykom aż tak dobrze się nie żyje.
~argus

mirnal # 2013-03-27

*Tego nie wiemy, mogłoby być różnie*.
Jak ze wszystkim.
*Poza tym Portorykańczykom aż tak dobrze się nie żyje*.
A komu żyje się aż tak dobrze? Norwegom? Nawet w USA jest bieda i bezrobocie. Nie jest istotne, czy jest im dobrze - obstawiam, że woleliby nie urodzić się na Kubie.
PKB na jednego mieszkańca Portoryko (2003) wynosiło 17 069 $. USA (2006) - PKB na 1 mieszkańca: 44 000 USD; Polska - wynosił według obliczeń MFW (2011) nominalnie 13 539 dolarów, a po zmierzeniu parytetem siły nabywczej - 20 334 dolarów...

mirnal # 2013-03-27

Moja pierwsza wypowiedź w temacie - "Jako potomkowie Hiszpanów klepaliby biedę typu Kuba i Meksyk, ale teraz mają bardziej światowy język i są obywatelami USA (nie muszą żebrać o wizy...)". Czy zdanie to jest prawdziwe w sensie logiki?

~gosc # 2013-03-27

To, że większość Portorykańczyków nie chciałaby się urodzić na Kubie, to raczej "oczywista oczywistość". Ciekawe jednak, czy byłoby to tak oczywiste w czasach "przedfidelowskich"?
Co do drugiej wypowiedzi, hm, jak pisałem, nie wiadomo co by były gdyby...
Ponadto hiszpański jest również "światowym językiem" i całkiem możliwe, iż w USA stanie się dominującym.
~argus

~gosc # 2013-03-27

Errata: :)
...co by było gdyby;
...iż w USA stanie się kiedyś dominującym.
~argus

mirnal # 2013-03-28

Wróćmy zatem do nazwy Portoryko - śmiałe spolszczenie? Rzadkie? Ile mamy kiepsko spolszczonych nazw geogr.? Choćby państw? I co zrobić z takimi niezbyt polskimi nazwami?

~gosc # 2013-03-28

Jeśli chodzi o spolszczenie, to jest ono... po Twojej myśli. :D
Ameryki nie odkryję, pisząc, że czasem spolszczenia są właśnie takie, czasem inne, a czasem w ogóle ich nie ma. Wszystko zależy od okoliczności...
~argus

mirnal # 2013-03-28

Zapewne chodzi o o. łagodzące... Z jednej strony Portoryko, z drugiej Sri Lanka (gdyby w oryg. było C, to 'Sri Lanca')... Wzajemność - może w P. na Polskę mawiają 'Poland', zaś w SL - 'Polska'?

mirnal # 2013-07-20

Portoryko (Puerto Rico) - spolszczono, a nie uczyniono tego z Nevadą? Zebrali się poloniści (kto?) i ustalili - zmieniamy P. na Portoryko oraz pozostawiamy Nevada? Gdyby było odwrotnie - Newada i Portorico to uznałbym za właściwsze.

mirnal # 2013-07-27

Mieszkańcy Portoryka - jeden Portorykanin (pod. Kostarykanin) lub Portorykańczyk, dwaj Portorykanie lub Portorykańczycy, pięciu Portorykan(ów) (pod. Kostarykan(ów)) lub Portorykańczyków; pani Portorykanka (pod. Kostarykanka), przymiotnik portorykański (pod. kostarykański) albo jeden Portoryk, dwaj Portorycy (pod. empirycy) lub Portorykowie, pięciu Portoryków; pani Portoryczka (pod. empiryczka), przymiotnik portorycki (pod. rycki).

~gosc # 2018-09-13

Portoryko to polskie słowo, zaś Chile nie?

~gosc # 2020-02-11

Dlaczego Puerto Rico to po polsku Portoryko? Szczególnie to „y” zamiast „i” brzmi (i wygląda) dziwnie.

Puerto Rico to po hiszpańsku dosłownie ‘bogaty port’. Polszczyzna zaadaptowała tę nazwę do własnego systemu – stąd rezygnacja z nietypowego dla naszego języka dwóch samogłosek [ue] na rzecz [o] oraz zamiana [i] na [y] po głosce [r]. Proszę zwrócić uwagę na to, że zapożyczeniach wyrazów zawierających połączenie [ri] w języku polskim funkcjonują z [ry] – włoskie baritono to nasz baryton, niemiecki Jurist to nasz jurysta, francuski gorille to nasz goryl itd.

- Katarzyna Kłosińska, Uniwersytet Warszawski


PROSIMY PISAĆ KRÓTKO I NA TEMAT

59105910 od końca