SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

RJP

niedopuszczalne w grach (i)

RJP


KOMENTARZE

mirnal # 2013-09-06

Rada Języka Polskiego.
Co RJP sądzi o x, v, q?
Z opinii RJP w sprawie imion zawierających te litery - sprawa jest oczywista (wystarczy wejść na stronę i poczytać opinie nt. takich imion). RJP opowiada się albo za polskimi odpowiednikami imion zawierających te litery, a jeśli nie ma odp. to RJP nie wyraża zgody. Mało tego - niejednokrotnie mniej lub bardziej wyraźnie sugerowała, że tych 3 liter nie ma we wsp. polszczyźnie, że jp może i powinien obejść się bez tych liter w polskich słowach, co nie oznacza, że jest za likwidacją ich ze słowników, wszak są obce nazwy, nazwiska, cytaty z tymi literami.
Jest masa opinii nt. imion na witrynie RJP - czy ktoś znalazł tam pochwalę dla 3 liter w polskich słowach? A imiona polskie to na co są przykładem?

mirnal # 2013-09-06

Z jednego ze sprawozdań -
Wyniki analizy nie są budujące. Z raportów cząstkowych, będących integralną częścią tego sprawozdania, wynika bowiem, że w opisywanych obszarach badawczych język polski nie jest traktowany tak, jak to powinno wynikać z jego roli w życiu społecznym we współczesnej Polsce.

I dlatego RJP popiera 'Nevada'?

mirnal # 2013-09-06

Czy to prawda, że RJP wycofała się z jedynego słusznego zapisu Pewex-Peweksie?
http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=89:zapis-wyrazow-zakoczonych-liter-x&catid=43:uchway-ortograficzne&Itemid=59

Krytycy sprzed tej uchwały to krytykanci i autorytetowi podważacze?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -

Odpowiadając na Pani pytanie o możliwość zarejestrowania przez USC imienia Alex dla Pani syna, wyrażam opinię, że byłoby to sprzeczne z p. II.a. „Zaleceń dla urzędów stanu cywilnego, dotyczących nadawania imion dzieciom osób obywatelstwa polskiego i narodowości polskiej” (opublikowanych w „Komunikatach Komisji Kultury Języka Komitetu Językoznawstwa PAN”, nr 1(4)/1996), w którym wyraźnie się stwierdza: „Piszemy ks, nie x (nie ma litery x we współczesnym alfabecie polskim), np. Aleksandra, Ksenia, Ksymena, także na końcu wyrazu, np. Aleks, Aleksa, Aleksowi..., nie: Alexandra, Xenia, Xymena, Alex”.
2008 r.
*nie ma litery x we współczesnym alfabecie polskim*
Jakie wnioski? A 'exodus'? Pisownia niekompatybilna ze współczesnym alfabetem polskim?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Xymena
[...] Nie powinno się stosować pisowni archaicznej [...], a także niezgodnej ze współczesną ortografią polską. Piszemy ks, nie x [...], np. Aleksandra, Ksenia, Ksymena [...] nie: Alexandra, Xenia, Xymena [...].
Jakie wnioski dla "polskich" wyrazów z X?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Vito
[...] Inna rzecz, że imię Vito, pisane z literą V na początku, nie pozostaje w zgodzie z „Zaleceniami dla urzędów stanu cywilnego dotyczącymi nadawania imion dzieciom osób obywatelstwa polskiego i narodowości polskiej” (opublikowanymi w „Komunikatach Komisji Kultury Języka Komitetu Językoznawstwa PAN”, nr 1(4)/1996), gdyż w p. II.2.b. tego dokumentu zaleca się nieużywanie litery v w imionach Polaków.

*zaleca się nieużywanie litery v w imionach Polaków* - dlaczego? Kto uznaje, że RJP ma tu rację? Z tego wynika, że Nevada nie może być imieniem dla Polaka/Polki i pewnie dla polskich zwierząt? Ale słowa Newada nie ma w polskich słownikach, jedynie Nevada. Hipokryzja?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Vanesa
[...] Dziś zalecałbym już pisownię przez W: Wanessa bądź Wanesa.

Dlaczego W a nie V?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Ava
[...] zgodnie z obowiązującymi przepisami (rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 października 1998 r.) w aktach stanu cywilnego „[…] pisownia poszczególnych wyrazów […] powinna być zgodna z obowiązującą normą ortograficzną”. Ta zaś nakazuje – moim zdaniem – zapisać to imię jako Awa.
2008 r.


*pisownia poszczególnych wyrazów […] powinna być zgodna z obowiązującą normą ortograficzną* - co to znaczy? Że zamiast V piszemy W?

~gosc # 2013-09-06

Żeby takie ciołki, jak ty się pytały :)

mirnal # 2013-09-06

Zatem pytają a mędrcy jak Ty odpowiadają?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Vanilia
[...] „Nie powinno się nadawać imion pochodzących od wyrazów pospolitych, takich jak antena, bławatek, goździk, kąkol, sonata, sonatina itp.”), a ponadto zawiera literę v, co narusza p. II.2.b. tychże zaleceń („Piszemy w, nie v, a więc np. Wirginia, Wioleta”).

Piszemy W nie V? A Newada?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Olivier
[...] Zaleca się nadawanie imion w postaci przyswojonej przez język polski”; taką formą jest Oliwier. Po drugie, w p. II.2.b. tych zaleceń czytamy, że w imionach piszemy w, a nie v. Nie mogę więc wyrazić pozytywnej opinii o imieniu w formie Olivier.

A Newada? Może jednak Nevada?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Alex; litery x, v, q w polszczyźnie
Pewnej korespondentce odmówiono w urzędzie stanu cywilnego nadania jej synowi imienia Alex, tłumacząc to niewystępowaniem litery x w polskim alfabecie. Zaniepokojona, spytała Radę: „Dowiedziałam się, że od roku 1999 w naszym alfabecie przestały istnieć litery X, Y oraz Q. Dlaczego nie zlikwidowano liter A, B, C itd.? […] Poinformowano mnie […], że [synowi] mogę dać [na imię] jedynie Aleks, gdyż X nie występuje w naszym alfabecie. Dlaczego dotyczy to tylko imion? Mamy przecież TVP, znak jakości Q, podatek VAT, czy też nowo otwarte centrum handlowe w Szczecinie – Galaxy. Wreszcie, czy Xawery Dunikowski będzie miał również zmienione imię?”. Korespondentce odpowiedział przewodniczący Rady:

[…] litery x, v oraz q nadal występują w tekstach polskich, jednakże zakres ich stosowania jest znacznie ograniczony: są używane głównie do zapisu wyrazów-cytatów z innych języków, obcych nazw geograficznych, imion i nazwisk. Nie używa się natomiast tych liter do zapisu wyrazów polskich i zapożyczeń przyswojonych, i to wcale nie tylko imion, jak pisze Pani w swoim liście. Piszemy przecież ksiądz, nie: „xiądz”, aksamitny, nie: „axamitny”, a nawet relaks, nie: „relax”. Przykłady przytoczone przez Panią to albo obce skrótowce (TV, VAT), albo międzynarodowy symbol literowy (Q), albo wreszcie obca nazwa centrum handlowego, nienależąca do systemu językowego polszczyzny (Galaxy). Co do imienia Ksawery, to współcześnie pisze się je też przez ks; Xawery Dunikowski urodził się w wieku XIX, a wtedy obowiązywały inne zasady ortograficzne, których nie należy przenosić w XXI wiek; przecież dawniej pisano także xiądz i xiążę, ale nikt nie będzie tej pisowni dziś uznawał za poprawną.

Co do pisowni imion, to w „Zaleceniach dla urzędów stanu cywilnego dotyczących nadawania imion dzieciom osób obywatelstwa polskiego i narodowości polskiej” […] czytamy, że: „Piszemy ks, nie x [...], np. Aleksandra, Ksenia, Ksymena, także na końcu wyrazu, np. Aleks, Aleksa, Aleksowi... nie: Alexandra, Xenia, Xymena, Alex” (p. II.2.a.).

Imię Aleks, także w formach Aleksy, Oleksy, Oleks występuje w polszczyźnie od dawna, m.in. w słynnym zabytku staropolskim z XV wieku „Legenda o świętym Aleksym”. Jest dobrze przyswojone i spolszczone także graficznie. Forma z x (Alex) występuje m.in. w językach rumuńskim, słowackim i węgierskim. W Polsce zaś używamy polskich, nie obcojęzycznych form imion.
2003 r.
Reasumując
*Litery x, v oraz q nadal występują w tekstach polskich, jednakże zakres ich stosowania jest znacznie ograniczony: są używane głównie do zapisu wyrazów-cytatów z innych języków, obcych nazw geograficznych, imion i nazwisk. Nie używa się natomiast tych liter do zapisu wyrazów polskich i zapożyczeń przyswojonych, i to wcale nie tylko imion*
Wnioski?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Kewin
[...] Jeśliby jednak zdecydowali się na wybrane imię, powinni pamiętać o jego polskim zapisie: Kewin, nie: Kevin.

Why?

mirnal # 2013-09-06

Z opinii RJP -
Max, Maks
[...] Po pierwsze, forma ta zawiera literę x, która nie występuje w polskim alfabecie. Jedyną możliwą formą byłaby zatem tylko Maks.

X NIE występuje w polskim alfabecie? Kto to napisał? Nie ja. A jakie wnioski dla szanownego Państwa?

~gosc # 2013-09-06

http://tinyurl.com/bo6ymtq

mirnal # 2017-02-08

Komunikat RJP nr 1/2005
Sondaż -
"Dlaczego Pana(i) zdaniem należy dbać o język, którym się posługujemy?
1) Bo polszczyzna jest wartością, która spaja naród i trzeba ją pielęgnować 35,4%
...
8) Bo nasz język jest bardzo ładny".

Jeśli ja proponuję wyrazy polskie typu Newada, konklawa, Angela i Angelika [G], Dublin [U], grylowanko... to właśnie z powodu p. 1 i p. 8. Upieranie się przy obecnych formach, to sprzeniewierzenie się tym punktom!

~gosc # 2017-02-08

Nie wiedziałem, że jesteś także arbitrem elegancji, gratuluję nowego tytułu/stanowiska.

mirnal # 2017-02-08

Nie wiedziałeś i słusznie, bo i nie jestem Przeczytałem 8 punktów RJP sprzed lat i omówiłem je. Możesz omówić inne punkty albo ustosunkować się do pp. 1 i 8 co do meritum.

~gosc # 2017-02-09

** Nie wiedziałeś i słusznie, bo i nie jestem **

Słusznie, bo nie jesteś, lecz pisząc o punkcie ósmym i łącząc go ze swoją krucjatą, przywłaszczyłeś sobie ten tytuł. Kto dał Ci prawo do orzekania, co jest ładne, a co nie? Mnie np. bardzo nie podoba się "grylowanko", trochę mniej "konklawa", a "Nevada" bardziej podoba się od "Newady".

mirnal # 2017-12-22

Strona RJP o imionach - http://www.rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=611&Itemid=142 z 1996, w tym nadal -

2a. Piszemy ks, nie x (nie ma litery x we współczesnym alfabecie polskim) [nic się nie zmieniło - mirnal], np. Aleksandra, Ksenia, Ksymena, także na końcu wyrazu, np. Aleks, Aleksa, Aleksowi... nie: Alexandra, Xenia, Xymena, Alex.

2b. Piszemy w, nie v [nic się nie zmieniło - mirnal], a więc np. Wirginia, Wioleta; pisownia przez v może powodować niejednoznaczność wymowy: w czy f (tzn. np. “Fioleta”). Także -w-, nie -f- piszemy w imieniu Kwiryna, nie Kfiryna.

2d. Piszemy -j-, nie -i-, w połączeniach: samogłoska + j-, np. Rajmund, nie Raimund. Wyjątek stanowi imię Aida (wymawiane też A-i-da) [nie wymieniono wyjątku Abigail - mirnal]...

mirnal # 2017-12-22

"Mnie np. bardzo nie podoba się "grylowanko", trochę mniej "konklawa", a "Nevada" bardziej podoba się od "Newady"." - jeśli dopuszczą Newada, to co postanowisz?

zielenjak # 2017-12-23

chyba będzie wybór, to wybierze, co mu się podoba, to nie było trudne pytanie

~gosc # 2021-09-10

RJP może się mylić. Być może Vanilia nie pochodzi od nazwy pospolitej tylko Vanilla. A może pochodzi bo to tylko podmienienie w wyrazie wanilia W na V i zmienienie wielkości litery. Zatem Róża w porządku bo pochodzi od rosa a nie od róży. A może jednak powinna być Rozalia?