SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

witek

dopuszczalne w grach (i)

witka

1. długa gałązka; wić; łoza;
2. aparat ruchu jednokomórkowców; wić

-

Witek

niedopuszczalne w grach (i)

Witek

Zdrobnienie od: Wit, Witold (imiona męskie); Wituś


KOMENTARZE

mirnal # 2016-04-13

Niektórzy myślą, że Witek jest zdrobnieniem od Wiktor - p. hasło "Viktor".

~gosc # 2018-04-17

WITEK – pęd wikliny, łozy, który służył bakałarzowi do wymierzania kar cielesnych w szkołach.
Witki często moczono w cebryku z wodą, żeby delikwent odczuwał ból dotkliwiej.
BAT – pojedynczy witek służący do bicia konia i bydła.
BICZ – witki ciasno splecione w warkocz z tą samą funkcją co bat. Biczowanie – bicie, wymierzanie komuś lub sobie samemu kary cielesnej jako pokuta za chrzechy, przewinienie.
RÓZGA – pęk lub wiązka witków służąca do kar cielesnych, lub obrzędów religijnych – kropidło.
WITEK – pojedynczy pęd łoziny z którego po odpowiednim sprawieniu wyrabiane są przedmioty użytku codziennego: maty, miski, koszyki, ozdoby.
WITKI – dawniej powszechnie używano do budowy ogrodzeń, kobów dla zwierząt i domów lepianek siedzib dla ludzi.
WITEK - nazwa człowieka (imię, przydomek), geneza powyżej.

~gosc # 2018-04-29

do mirnal - Myślę, że słusznie zwróciłeś uwagę na pomieszanie dwóch imion Witold i Wiktor. Witek może być jeszcze trzecią wersją, bo pochodzi od łacińskiego niesamodzielnego wyrazu vitus – chętny, ochoczy. W inskrypcjach chrześcijańskich imię Vitus występuje w formie Bitus. A to brzmi całkiem jednoznaczne. Imię Witek w innym zapisie to Witte. Moim zdaniem Witek nie ma nic wspólnego z Viktor.

~gosc # 2018-04-29

Zwracam uwagę, że WITEK ma znaczenia ambiwalentne. Z jednej strony jest przedmiotem użytecznym ze wszech miar, a z drugiej w ręku sadysty to groźna broń do nękania i trzymania w ryzach zwierząt i ludzi.
Bakałarz, albo inaczej Bąkała to dawny nauczyciel w wiejskich szkołach parafialnych, który pełnił równocześnie funkcję kościelnego/organisty. Myślę, że inskrypcje nagrobne w rycie Bitus (Vitus) dotyczą imienia Witek od witka, kija do bicia.

~gosc # 2018-04-29

oba jednak imiona mają rdzeń WI

~gosc # 2018-04-30

WI - to nie rdzeń. Rdzeń, inaczej temat wyrazu jest częścią samodzielną, ma znaczenie. W tym przypadku (łacina) victor - zwycięstwo. W naszym zapisie WIKTOR funkcjonuje jednoznacznie i stąd "Wiktoriańskie Zwycięstwo, Wiktory- nagrody za wybitne osiągnięcia.

WITOLD jako zapis litewski już ma inne znaczenie. Podaje się Vytautas: vyti= gnać + tauta= lud, czyli władający lub przewodzący ludowi. Nadmieniam, że władający to w rzeczywistości - władek, władyk, władyga.
Imię Witold ponoć pojawiło się w wieku XIV, ale faktycznie poznano je w XIX z druku powieści Kraszewskiego. Nadano mu formę Witołt, Witowd, Witold. Czy nadużyciem jest zdrobnienie WITEK ?

WITEK jednoznacznie pochodzi od witek/a - pręt, patyk, kij, przedmiot użytkowy w gospodarstwie domowym.
W zapisie chrześcijańskim imię BITUS (vitus) wzięto z nadania (zawód). Mamy nazwisko (nazwa człowieka) BITUS - bijący i nazwisko Bator- barożenie, od bata: bicie, chłosta, cięgi, walenie, wycisk.

~gosc # 2018-05-12

VITUS - łaciński, WYTUC - polski, BITUC - ukraiński
Odczyt metodą zapisu przez podstawienie liter używanych w mowie polsko - ukraińskiej.
Chochlik tkwi w wymianie samogłosek -y na -i, dlatego niektórych nazwy wprowadzają w błąd.

~gosc # 2018-05-13

W kwestii inskrypcji nagrobnych w rycie Bitus mam pytanie.
Czy potrawa "bitki wołowe" ma coś wspólnego z "wytuc" lub "bituc". Zapis "bitki wołowe" w staropolskich przepisach powinien być przez -y.
Myślę, że nawet apetyczniej brzmi: wytuc wołowy z pyrami i modrą kapustą.

~gosc # 2018-05-21

W słowie WITEK może zastanawiać rdzeń WIT, funkcjonujący czasem jako niezależne imię. Jest legenda/podanie o męczenniku św. Wicie, ugotowanym żywcem za wiarę chrześcijańską, a po tym pociętym mieczem.

Święty Wit jest patronem aktorów, histeryków, aptekarzy, epileptyków, karczmarzy, górników, przewoźników i zwierząt.
Patronuje rejonom Czech i Saksonii, oraz Serbii, czczono go w niektórych miastach Austrii i Bawarii.
Święty WIT jest przedstawiany jako chłopiec w bogatym stroju, z liściem palmowym w ręce i często z lwem co ma świadczyć o jego męczeństwie.

Zwrot "WICIE" często używany jest jako wstęp do opowieści na przykład: a wicie co ludziska powiadają..... @