drobina to najmniejsza cząsteczka substancji mniejsza niż atom.
Atom składa się z drobin.




Marcin Klaczyński

Panie Marcinie, chciałbym się dowiedzieć gdzie się pan fizyki uczył, bo Pana twierdzenie dotyczące drobin niezwykle mnie zaintrygowało.

Proszę sobie wyobrazić, że tak wieloznaczne pojęcie, jak "drobina" znalazło się w podstawie programowej z przedmiotu Przyroda dla klasy IV szkoły podstawowej. Oto cytat: "3. Uczeń [...] posługuje się pojęciem drobina jako najmniejszym elementem budującym
materię, prezentuje za pomocą modelu drobinowego trzy stany skupienia ciał (substancji)".
Pytam zatem, CO TO JEST DROBINA!

HG

Podajesz definicję "Drobina jest to najmniejszy element budujący materię", a potem pytasz o definicję. Choroba Alzheimera?

To może dokładniej:
Czy drobiny to cząstki elementarne? Są przecież elementami materii mniejszymi od atomów! Większość definicji wskazuje jednak, że drobina to synonim cząsteczki:
Według Encyklopedii 4-tomowej "CZĄSTECZKA, drobina, molekuła, najmniejsza ilość związku chem. lub pierwiastka zbudowana z określonej liczby atomów z określonej liczby atomów tego samego lub różnych pierwiastków, istniejąca trwale w określonych warunkach. Cz. jest też najmniejszą porcją związku lub pierwiastka biorącą udział reakcji chem."
Według Wikipedii drobina to synonim cząstki: "Cząstka (korpuskuła) – w tradycyjnym znaczeniu, to każdy fragment materii, który ma kształt mniej lub bardziej zbliżony do sfery i jest na tyle mały, że nie można go zobaczyć gołym okiem.
Określenie to nie dotyczy cząstek elementarnych (zob. fizyka cząstek elementarnych), w przypadku których nie ma żadnego sensu mówić o ich kształcie, gdyż ich "zachowanie" trudno jest sobie wyobrażać w kategoriach makroskopowych wyobrażeń zmysłowych."
To tylko 2 definicje, pochodzące w najłatwiej dostępnych źródeł! mam trochę więcej niż uczeń 4. klasy i wykształcenie przyrodnicze, a nie potrafię zdefiniować tej nieszczęsnej "drobiny"...

HG

HG

Definicję Wikipedii możesz wyrzucić do kosza. Drobina jako taka to pojęcie nieco archaiczne, wywodzi się z fizyki z końca XIX wieku, jej synonimami są raczej korpuskuła, molekuła. Dlatego definicja Encyklopedii wydaje mi się najwłaściwsza.

To doskonale, ale uczeń klasy 4 nie poradzi sobie z porównaniem tych definicji. A jeśli dzieciak zapyta o to swojego tatę, który jest fizykiem atomowym, to tata popadnie w histerię, bo sam nie będzie wiedział, o co chodzi!
Pytam zatem: po co wprowadzać do minimum programowego klasy 4 przestarzałe i wieloznaczne pojęcie "drobina"? Pod jakim względem polskie słowo "cząsteczka" jest gorsze?

HG

To przecież pytania nie na to forum? ;-) Najwyraźniej te dwie definicje pisały dwie różne osoby, na dodatek mające zupełnie różne wykształcenie. Sformułowanie "na tyle małe, że nie widać ich gołym okiem" jest nienaukowe. Gołym okiem to nie widać nie tylko drobin, ale i relatywnie dużych obiektów o rozmiarach dziesiątek lub setek mikrometrów.
Tak na marginesie: definicja może chyba być tylko jedna, jak matka ;-)

Termin drobina jest używany potocznie od dawna w najróżniejszych znaczeniach.Najbardziej precyzyjną definicję drobiny w dziedzinie chemii, opartą o pojęcie rdzenia atomowego można znaleźc w podręczniku Andrzeja Górskiego,
Chemia, T1, PWN W-wa 1974:

str. 24
"Jądro atomowe wraz z elektronami związanymi nieodwracalnie nazywamy rdzeniem atomowym, a same elektrony-elektronami
rdzeniowymi.Rdzenie atomowe mają z reguły dodatni bilans ładunku. Elektrony wymienne natomiast, które biorą udział
w tworzeniu połączeń między rdzeniami, nazywamy elektronami walencyjnymi lub elektronamin wartościowości"

str 80
"Pojęcie drobiny obejmuje wielką liczbę mikrostruktur,będących stabilnymi kombinacjami rdzeni i elektronów walencyjnych stanowiących podstawowe elementy budowy makroskopowych układów chemicznych... Przytoczymy pewną liczbę typowych przykładów drobin dzieląc je na jednordzeniowe (Na+,Cl-,Ar0), homordzeniowe (Cl2 ) i heterordzeniowe(H2S).

I dalej:
str 81
..." elektroobojętny układ makroskopowy może byc zbudowany zarówno z jednego rodzaju drobin elektroobojętnych, jak też
co najmniej dwóch rodzajów drobin obdarzonych przeciwnymi ładunkami. Zdarza się również, że układ jest zbudowany z kilku rodzajów drobin obojętnych lub naładowanych."

"Jedynie wtedy,gdy drobiny są elektroobojętne, wzór związku chemicznego (czyli to co nazywamy "czastęczką związku chemicznego")może pokrywac się ze wzorem drobiny".