SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

fyle

dopuszczalne w grach (i)

fyle

(r. żeński) fila, fyla; w starożytnej Attyce:
1. gmina składająca się z kilku związków rodowych (fratrii);
2. oddział żołnierzy wystawiony przez fylę - gminę

-

fyle

dopuszczalne w grach (i)

fyla

1.fyle, fila; w starożytnej Attyce:
a) gmina składająca się z kilku związków rodowych (fratrii);
b) oddział żołnierzy wystawiony przez fylę - gminę;
2. fyla językowa - jednostka klasyfikacji genetycznej języka; gromada językowa


KOMENTARZE

~gosc # 2004-11-08

fyla - jaki to jest przypadek jesli tu jest tylko liczba mnoga????

leeliana # 2005-10-03

dlaczego nie ma WOLACZA????

~gosc # 2006-09-11

Pytanko o grę scrabble (może miejsce nie najlepsze)
proszę o wyjaśnienie różnicy pomiędzy słowem FYLĄ i FILĄ
uprzedzam że słowo FYLA i FILA jest dopuszczalne w skrablach jednak już słowo FYLĄ nie a natomiast FILĄ tak

greenpoint # 2006-09-11

widać są braki w OSPS (w SA dopiero niedawno uzupełnione)

mandragon # 2006-09-15

Mam zastrzeżenia co do ręcznie dopisanych form i odmiany. Proszę o jakieś uzasadnienie dopuszczalnych form np. podanie jakiegoś podobnego, ogólnieznanego słowa o takiej samej odmianie, lub powołanie się na określoną zasadę języka polskeigo. Bardzo proszę nie powoływać się na słownik który podaje takie słowa, bo czasami i w słownikach bywają błędy. Zresztą słowniki są ogólnie dostępne każdy może z nich skorzystać.



1)

Pierwsze znaczenie - 1.FYLE (wg niniejszego słownika to r. żeński).


Przy obecnie dopuszczalnych formach odmiana powinna wyglądać tak:

lp. lm.

M . FYLE M. FYLE
D. FYLI D. FYLI
C. FYLI C. FYLOM
B. FYLĘ B. FYLE
N. FYLĄ N. FYLAMI
Ms. FYLI Ms. FYLACH
W. FYLE W. FYLE


Taka odmiana jest moim zdaniem niezgodna z zasadami języka polskiego.

W lp użyto sposobu odmiany rzeczowników rodzaju żeńskiego grupy I (odmiana taka jak słowa MAMUSIA).
Do tej grupy należą rzeczowniki żeńskie zakończone na A, jak MAMUSIA czy KULA i LINIA. Słowo FYLE ze względu na końcówkę E nie należy do tej grupy więc nie powinno być tak odmnieniane.

Może bardziej porawne byłoby odmienianie słowa FYLE (r. żeński) tak jak SPODNIE, czyli grupy I rzeczowników bez liczby pojedynczej .:

lm.

M. SPODNIE /FYLE
D. SPODNI /FYLI
C. SPODNIOM /FYLOM
D. SPODNIE /FYLE
N. SPODNIAMI /FYLAMI
Ms. SPONIACH /FYLACH
W. SPODNIE /FYLE

Jednak taka odmiana chyba nie rozwiązuje problemu całkowicie. No bo co z liczbą pojedynczą bo wkońcu zaznaczono, że to rodzaj żeński. Przy uznaniu takiej odmiany należy zastąpić dopisek r. żeński dopiskiem blp (brak liczby pojedynczej) choć być może w języku greckim słowo FYLE jest rodzaju żeńskiego.

Proponuję usunięcien form ręcznie dopisanych.



2)
Drugie znaczenie - 2.FYLE (wg niniejszego słownika to r. nijaki)
Przy obecnie dopuszczalnych formach odmiana powinna wyglądać tak:



lp. lm.

M. FYLE M. FYLE
D. FYLA D. FYLÓW / (FYLI ?) ----- rzeczowniki r. nijakiego nie mają w D. końcówki -ÓW z wyjątkiem rzeczowników
C. FYLU C. FYLOM grupy VI (FYLE nie należy do grupy VI). Poprawna powinna być tylko forma FYLI,
B. FYLE B. FYLE ale słowu FYLÓW należy się pierwszeńwstwo, gdyż zostało dopuszczone przez
N. FYLEM N. FYLAMI niniejszy słownik i niewątpliwie jest to D.
Ms. FYLU Ms. FYLACH
W. FYLE W. FYLE

Jednak w powyższej odmianie zagrakło obecnie dopuszczalnego słowa: FYLI. Spróbujmy więc je gdzieś dopasować.

Nie można go uznać za D., ponieważ końcówka D. dla rzeczowników r. nijakiego z wyjątkiem grupy VI to -A.
Nie jest to C., ponieważ kocówka C. dla dla rzeczowników r. nijakiego z wyjątkiem grupy VI to -U.
Nie może to być B., gdyż dla rzeczowników r. nijakiego w lp. i lm. M.=B.=W.
Pozostał nam Ms., ale on też nie pasuje, bo końcówka Ms. dla dla rzeczowników r. nijakiego z wyjątkiem grupy VI to -U, lub -E, gdy zachodzi oboczość.
Można oczywiście spróbować wsadzić słowo FYLA do lm. Tutaj jednak D. jest już zajęty przez FYLÓW. Być może uznano, że obie formy są dopuszczalne, co jest błędem.
Ostatnia, nieco kuriozalna możliwość, to uznanie, że to M. lm. Czyli kto? co? FYLI. W myśł zasady, że M.=B.=W. mamy też kogo? co? FYLI i o! FYLI. Jabym nie ryzykował tak mówić:-).


Lp. powyższej odmiany jest poprawna dla rzeczowników r. nijakiego. Słowo FYLE odmieniono tak jak STULECIE, czyli wg deklinacji rzeczowników r. nijakiego z grupy I. Jednak już do lm. wkradł się błąd. Jeżeli odmieniamy tak jak STULECIE to w lm. powinno wyglądać to tak:

lm.

M. STULECIA / FYLA
D. STULECI / FYLI
C. STULECIOM / FYLOM
B. STULECIA / FYLA
N. STULECIAMI / FYLAMI
Ms. STULECIACH / FYLACH
W. STULECIA / FYLA

I tu pojawia się problem słowa FYLÓW, bo w rzeczowniki r. nijakiego nie mają końcówek -ÓW (z wyjątkiem VI grupy, ale to inna bajka). Jeżeli opowiemy się za tą opcją to należałoby usunąć to słowo.

Jest jednak jeszcze jedna możliwość. Można uznać, że FYLE należy odmieniać tak jak rzeczowniki nie mające lp. W punkcie pierwszym przy słowie FYLE (r. żeński) zastosowałem grupę I (przypominam, że w odmianie grupy I D. lm. to FYLI). Tutaj, przy drugim znaczeniu słowa FYLE (r. nijaki) należy posłuzyć się sposobem odmiany rzeczowników bez lp. z grupy II (D. to FYLÓW). W takim wypadku powinno się odmieniać tak jak np. OBCĘGI:

lm.

M. OBCĘGI / FYLE
D. OBCĘGÓW / FYLÓW
C. OBCĘGOM / FYLOM
B. OBCĘGI / FYLE
N. OBCĘGAMI / FYLAMI
Ms. OBCĘGACH / FYLACH
W. OBCĘGI / FYLE

Taka odmiana, tak jak w punkcie pierwszym chyba nie rozwiązuje problemu całkowicie. Co z liczbą pojedynczą skoro zaznaczono, że to rodzaj nijaki. Przy uznaniu takiej odmiany należy zastąpić dopisek r. nijaki dopiskiem blp (brak liczby pojedynczej) choć być może w języku greckim słowo FYLE jest rodzaju nijakiego.

Przy takim rozwiązaniu proponuję usunąć formy dopisane ręcznie oraz formę FYLI.

Pozdrawiam gorąco.

greenpoint # 2006-09-15

ad 1. fyle r. żeńskiego - w mianowniku zachowuje "e", dalej odmienia się jak "kola"; nie ma tu nic niezgodnego z zasadami języka polskiego
ad 2. niestety problem wynika z notacji słownikowej
Karpowicz ("Słownik ortograficzny języka polskiego) notuje Ms. fylu, ortografy PWN (w tym najnowszy "Wielki słownik ortograficzny" 2006) podają D. l.mn. fyli a. fylów (można to uznać za formy dla różnego rodzaju gramatycznego)

rodzaj nijaki to w ogóle raczej nieporozumienie, niespotykany w literaturze; dobra notacja jest w "Wielkim słowniku wyrazów obcych" PWN (jak w ad 1.) "ta fyle" - redaktor SWO PWN napisała mi, że forma -ów zostanie usunięta najpewniej w kolejnym wydaniu ortografa

uzupełaniając formy w SA, chciałem początkowo notować tylko rodzaj żeński, ale tu "wszedł" Karpowicz; nie mam tego słownika, po weekendzie wróci meg, wtedy sprawdzimy dokładnie raz jeszcze, jak on notuje - może usunie się jednak hasło nr 2

pozdrawiam

mandragon # 2006-09-15

ad 1. "kola" i "mamusia" kończą się na "a", natomiast "fyle" nie. Moje pytanie powinienem kierować do znawców języka poslkeigo. Otóż czy można słowo kończące się na "e" odmieniać wg deklinacji przeznaczonej dla wyrazów kończących się na "a"?

greenpoint # 2006-09-15

wydajesz się być zakładnikiem tabel odmiany; chyba nie sądzisz, że cała fleksja jest w nich skodyfikowana?

PS nie wiedziałem, że w Poradni PWN opublikowano (dzięki za zwrócenie uwagi dla koalara), oto link
http://slowniki.pwn.pl/poradnia/lista.php?szukaj=fyle&kat=18

mandragon # 2006-09-15

słuszna uwaga bo przy wyrazach obcego pochodzenia polska fleksja może mieć problemy, ale ostateczny głos oddaję specjalistom.

mrau333 # 2011-05-03

w ogóle dziwna ta odmiana, bo w końcu fyle jest analogiczne, powiedzmy, do koine - też greka, też rodzaj żeński, analogiczna końcówka.