SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

Ostatnie znaczenia

# nadbryg. -09-10 maf

skrót od: nadbrygadier

# monogenowy

kontrolowany przez jeden gen

# konektywizm

teoria uczenia się, która podkreśla rolę sieci społecznych i technologicznych w procesie zdobywania wiedzy

# koluzja

w psychologii: nieświadome współdziałanie dwóch lub więcej osób w celu utrzymania dysfunkcyjnych schematów zachowań lub przekonań

# kaszrut

koszerność

# kaffir

lima kaffir, limonka kaffir - gatunek rośliny z rodziny rutowatych

# cytometria

technika pomiarowa używana do analizy właściwości komórek

# benzo

potocznie: benzodiazepiny

# babrzysko

błotniste miejsce, w którym zwierzęta zażywają kąpieli błotnych

# autoerotyka

zachowania seksualne realizowane w pojedynkę; autoerotyzm

# atestator

osoba lub podmiot, która przeprowadza atestację (weryfikację i zgodność z normami)

# dyspondej -09-09 tevex

stopa metryczna złożona z czterech sylab akcentowanych lub czterech sylab długich

# hyperbaton

zabieg retoryczny polegający na odstąpieniu od naturalnego szyku wyrazów w zdaniu; inwersja, przekładnia, przestawnia, szyk przestawny, metateza

# Lester

nazwisko

# Mełno

1. nazwa kilku wsi w Polsce;
2. jezioro w Polsce

# zimnotrwały

odporny, wytrzymały na niskie temperatury

# zabruździć

porobić bruzdy, przyczynić się do powstania bruzd - podłużnych zagłębień; pobruździć

# Zarębina

nazwisko odmężowskie

# Zarębin

wieś w Polsce

# spółczesny

dawniej: współczesny

# cichuchny

zdrobnienie od: cichy; cichuteński, cichuteczki, cichuśki, cichusieńki, cichusi, cichutki

ekspresywnie: cichy

# cichusi

zdrobnienie od: cichy; cichuteński, cichuteczki, cichuśki, cichusieńki, cichutki, cichuchny

zdrobnienie od: cichy; cichutki

# cichusieńki

zdrobnienie od: cichy; cichuteński, cichuteczki, cichuśki, cichutki, cichusi, cichuchny

zdrobnienie od: cichuśki

# cichuśki

zdrobnienie od: cichy; cichuteński, cichuteczki, cichutki, cichusieńki, cichusi, cichuchny

zdrobnienie od: cichy

# cichuteczki

zdrobnienie od: cichy; cichuteński, cichutki, cichuśki, cichusieńki, cichusi, cichuchny

# cichuteńki

zdrobnienie od: cichy; cichutki, cichuteczki, cichuśki, cichusieńki, cichusi, cichuchny

zdrobnienie od: cichy

# cichutki

zdrobnienie od: cichy; cichuteński, cichuteczki, cichuśki, cichusieńki, cichusi, cichuchny

zdrobnienie od: cichy

# Ropocice

wieś w Polsce

# Dzisna

1. miasto na Białorusi;
2. wieś w Polsce

# Dobromil

1. miasto na Ukrainie;
2. wieś w Polsce

# Czarnca

wieś w Polsce

# Czaniec

wieś w Polsce

# pokumany

potocznie: taki, który wszedł w porozumienie z kimś, często w złych zamiarach

# żydomasoneria

pogardliwie: grupa Żydów mających rzekomo duży wpływ na politykę światową

pogardliwie o grupie ludzi, której przypisuje się spiskowe i niecne działania

# zmazywalny

1. dający się zmazać, zetrzeć;
2. o płycie: taka, z której można skasować nagranie

dający się zmazać

# zlumpowany

potocznie: przypominający stare, zniszczone ubranie; zeszmacony, złachmaniony, złachany

# zasobochłonny

zużywający duże ilości surowców

# zaptaszkować

potocznie: zaznaczyć za pomocą znaczka w kształcie litery v; odhaczyć, odfajkować, odptaszkować

# zabiegowiec

środowiskowo: lekarz wykonujący zabiegi operacyjne

# wzrostotwórczy

przyspieszający wzrost czegoś, sprzyjający wzrostowi

# wywodliwy

rzadko: możliwy do wyprowadzenia z jakiegoś źródła; wyprowadzalny

# wypłytkować

pokryć, wyłożyć płytkami ceramicznymi, kamiennymi itp.

# wyparzarka

urządzenie do dezynfekowania naczyń; wyparzacz

# wyparzacz

urządzenie do dezynfekowania naczyń; wyparzarka

# wwiert

1. zrobienie otworu za pomocą wiertła;
2. otwór wykonany za pomocą wiertła

otwór wykonany przy pomocy wiercenia

# wulkanizatorstwo

usługi w zakresie wulkanizacji - naprawiania uszkodzonych wyrobów gumowych

# wulkanizatorek

ręczny przyrząd do naprawiania dętek

# wodooszczędny

pozwalający na zużywanie małej ilości wody

# autoklawować maf

przeprowadzać sterylizację czegoś za pomocą autoklawy

# wodooszczędność tevex

cecha czegoś zużywającego małe ilości wody

# wizualizer

urządzenie umożliwiające pokazywanie niewielkich przedmiotów lub dokumentów w powiększeniu

# uwłaszczeniowiec

środowiskowo: zwolennik nieodpłatnego przekazania obywatelom prawa własności do majątku skarbu państwa

# trójwładza

współistnienie trzech ośrodków władzy na jakimś terytorium

# trojeściowy

1. trojeść;
2. goryczka trojeściowa - gatunek rośliny z rodziny goryczkowatych; goryczka trojeściowata

# tremendyzm

nurt stylistyczny w powojennej literaturze hiszpańskiej, ukazujący przerażające w naturze ludzkiej skłonności do okrucieństwa

# trasówka

środowiskowo: fragment ciągu komunikacyjnego

# korkotrampek

but piłkarski z gumowymi kołkami w podeszwie, zabezpieczającymi przed ślizganiem się po boisku; trampkokorek

(słowo używane zwykle w liczbie mnogiej) but piłkarski przypominający trampka (wykonany z tkaniny, podeszwa gumowa), mający gumowe kołki w podeszwie, używany głównie przez młodych zawodników; trampkokorek (rzadziej)

# trampkokorek

but piłkarski z gumowymi kołkami w podeszwie, zabezpieczającymi przed ślizganiem się po boisku; korkotrampek

(słowo używane zwykle w liczbie mnogiej) but piłkarski przypominający trampka (wykonany z tkaniny, podeszwa gumowa), mający gumowe kołki w podeszwie, używany głównie przez młodych zawodników; korkotrampek (częściej)

# toksynotwórczość

zdolność organizmów żywych do wytwarzania substancji trujących

# termorenowacja

modernizacja mająca na celu zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną w budynku; termomodernizacja

# termomodernizacja

modernizacja mająca na celu zmniejszenie zapotrzebowania na energię cieplną w budynku; termorenowacja

ocieplanie budynku np. za pomocą styropianu

# termoobieg

równomierna cyrkulacja ciepłego powietrza w piekarniku

# termoizolator

substancja, materiał lub produkt o małej przewodności cieplnej; izolator termiczny

urządzenie (rzecz) izolująca od siebie dwie, lub więcej różnych temperatur; jakiś przedmiot zatrzymujący ciepło, nie wydalając go na zewnątrz

# tekścina

pogardliwie: marny, bezwartościowy tekst; tekścidło, kicz, szmira, ramota

# tekścidło

pogardliwie: marny, bezwartościowy tekst; tekścina, kicz, szmira, ramota

# świtówka

w żeglarstwie: watchta na statku przypadająca o świcie

# średniowiecznik

badacz średniowiecza

# szydlarz

1. w gwarze łowieckiej: jeleń lub kozioł mający długie i ostre rogi bez odnóg;
2. dawniej: osoba tworząca szydła

jeleń mający długie i ostre rogi bez odnóg

# szarpidructwo

żartobliwie: nieudolna gra na instrumentach strunowych szarpanych, zwłaszcza na gitarze

# subotnik

w Związku Radzieckim: dobrowolna praca społeczna wykonywana w dzień przedświąteczny, zazwyczaj w sobotę

rusycyzm: czyn społeczny

# nerwicować

wywoływać nerwicę, denerwować

# styropor

rodzaj materiału izolacyjnego, spieniony polistyren

# startowe

środowiskowo: kwota pieniężna wypłacana zawodnikowi za udział w zawodach

# speedrower

[czytaj: spidrower] rodzaj dyscypliny kolarskiej wzorowanej na sporcie żużlowym; żużel na rowerach

# skalnicowy

goździcznik skalnicowy - gatunek rośliny z rodziny goździkowatych

# goździcznik

rodzaj roślin z rodziny goździkowatych

# resorownia

środowiskowo: dział zakładu remontowego, w którym sprawdza się sprawność resorów

# puszczanin

1. mieszkaniec Puszczy lub Puszczy Mariańskiej (wsi w Polsce);
2. dawniej: mieszkaniec puszczy, pierwotnego lasu

dawniej: mieszkaniec puszczy, pierwotnego lasu

# puszczanka

mieszkanka Puszczy lub Puszczy Mariańskiej (wsi w Polsce)

# przewalacz

potocznie: człowiek robiący przewały, oszukujący innych; oszust, krętacz, szachraj, naciągacz

# produktowiec

rodzaj statku handlowego do przewożenia paliw wytwarzanych z ropy naftowej

rodzaj statku do przewozu ropy naftowej

# podkomendny -09-08

pozostający pod czyjąś komendą, dowództwem; podwładny, podległy

podwładny

# podkomendny

wojskowy pozostający pod czyjąś komendą, dowództwem; podwładny

podwładny

# podkomendna

żołnierka pozostająca pod czyjąś komendą, dowództwem; podwładna

# kancer

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kacerek, podbierak, kasarek

uszkodzony znaczek pocztowy; kancera

# podbierak

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kasarek, kacerek, kancer

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kasarek, kacerek

# kasarek

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kacerek, podbierak, kancer

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kacerek, podbierak

# kacerek

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kasarek, podbierak, kancer

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerz, kasarek, podbierak

# kacerz

1. odstępca od wiary rzymskokatolickiej; heretyk, apostata;
2. rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerek, kasarek, podbierak, kancer

1. odstępca od wiary rzymskokatolickiej; heretyk, apostata;
2. rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kancerek, kacerek, kasarek, podbierak

# kancerek

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kacerek, kacerz, kasarek, podbierak, kancer

rodzaj sieci do połowu ryb i raków; kacerek, kacerz, kasarek, podbierak

# kacyk

1. przedstawiciel podrodziny ptaków z rodziny kacykowatych;
2. zdrobnienie od: kac

ptak należący do rodziny kacykowatych z rzędu wróblowatych, najczęściej o czarnej barwie lub wzorzystym ubarwieniu, żyjący na kontynencie amerykańskim, w wilgotnych, tropikalnych puszczach, lasach strefy umiarkowanej, na preriach, bagnach i półpustyniach

# jarzyć

1. potocznie: rozumieć, pojmować; kumać, czaić;
2. dawniej: zapalać, rozpalać ogień;
3. w gwarze uczniowskiej: palić papierosa;
4. jarzyć się:
a) żarząc się, świecić słabym blaskiem;
b) błyszczeć w jasnym świetle;
c) mienić się wieloma jaskrawymi barwami

1. środowiskowo: rozumieć, pojmować; kumać, czaić;
2. jarzyć się:
a) żarząc się, świecić słabym blaskiem;
b) błyszczeć w jasnym świetle;
c) być barwnym

# gulać

1. gwarowo:
a) hulać, szaleć, bawić się beztrosko, bez umiaru;
b) huśtać dziecko celem uśpienia;
c) pić chciwie; chłapać;
d) toczyć;
e) tańczyć;
2. w gwarze więziennej: rozrabiać, awanturować się

# chełmczanka

1. mieszkanka Chełmka;
2. mieszkanka Chełmca

mieszkanka Chełmska

# chełmczanin

1. mieszkaniec Chełmka;
2. mieszkaniec Chełmca

mieszkaniec Chełmska

# bialanka

1. mieszkanka miejscowości, której nazwa rozpoczyna się od "Biała", np. Biała Podlaska;
2. mieszkanka Białego (wsi w polsce)

mieszkanka Bielska-Białej lub miejscowości, której nazwa rozpoczyna się od "Biała"

# bialanin

1. mieszkaniec miejscowości, której nazwa rozpoczyna się od "Biała", np. Biała Podlaska;
2. mieszkaniec Białego (wsi w polsce)

mieszkaniec Bielska-Białej lub miejscowości, której nazwa rozpoczyna się od "Biała"

# zwyższyć

rzadko: uczynić wyższym; podwyższyć

# zintensywnieć

stać się intensywnym, intensywniejszym

# zintensywniały

taki, który stał się intensywnym, intensywniejszym

następne >