SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

Ostatnie znaczenia

# vendingowy 2023-01-21 tevex

automat vendingowy - urządzenie do sprzedaży samoobsługowej; automat sprzedający

# bezglut

potocznie: dieta oparta na żywności bez glutenu; bezgluten

dieta polegająca na spożywaniu produktów niezawierających glutenu; bezgluten

# bezgluten

potocznie:
1. żywność niezawierająca glutenu;
2. dieta oparta na żywności bez glutenu; bezglut

1. żywność niezawierająca glutenu;
2. dieta oparta na żywności bez glutenu

# bezglut

bezglutenowiec; potocznie:
1. osoba nadwrażliwa na gluten;
2. osoba będąca na diecie bezglutenowej

osoba chora na celiakię, która ze względu na swoją chorobę nie może spożywać produktów zawierających gluten; bezglutenowiec

# bezglutenowiec

bezglut; potocznie:
1. osoba nadwrażliwa na gluten;
2. osoba będąca na diecie bezglutenowej

potocznie:
1. osoba nadwrażliwa na gluten;
2. osoba będąca na diecie bezglutenowej

# śmiechać

potocznie: śmiać się głośno z kogoś lub czegoś

# śmiechnąć

potocznie: zaśmiać się głośno z kogoś lub czegoś

# projektariat

ironicznie:
1. ogół osób pracujących w systemie projektowym;
2. projektowy system pracy

# projektoza

środowiskowo: nadmierne skupianie się na projektach finansowanych przez instytucje publiczne

# prezentoza

nadmierne przywiązywanie wagi do zwyczaju dawania prezentów

# pośpieszająco

w sposób nakłaniający do pośpiechu; pospieszająco, ponaglająco, przynaglająco

pospieszająco

# pospieszająco

w sposób nakłaniający do pośpiechu; pośpieszająco, ponaglająco, przynaglająco

# przynaglająco

w sposób nakłaniający do pośpiechu; ponaglająco, pospieszająco, pośpieszająco

# poprzyciemniać

przyciemnić po kolei, wiele razy

# poposiłkowy

następujący, odbywający się po posiłku

# poograniczać

ograniczyć po kolei, wiele razy

ograniczać

# poodwzorowywać

odwzorować wiele czegoś

# pomienić

pomienić się - rzadko:
1. wymienić się, zamienić się;
2. przemienić się, przeobrazić się;
3. błyszczeć różnymi barwami przez pewien czas

# podłodzie

dolna, wodoszczelna część kadłuba wodnopłata

# podkategoria

kategoria wyodrębniona na podstawie jakichś kryteriów z szerszej kategorii

kategoria niższego rzędu, podgrupa

# siedmiostrzałowy

o ręcznej broni palnej: mieszczący w magazynku maksymalnie siedem nabojów

mogący wykonać siedem strzałów bez powtórnego nabijania

# kombiak

potocznie: kombi

# peelen

potocznie: PLN - nowy polski złoty

# obturacja

zwężenie struktury anatomicznej posiadającej światło (np. oskrzela, naczynia krwionośne)

zwężenie dróg oddechowych powodujące zaburzenia przepływu powietrza podczas oddychania

# Guadalupe

1. wyspa wulkaniczna na Oceanie Spokojnym;
2. miasto w Meksyku;
3. miasto w Hiszpanii;
4. miasto w Stanach Zjednoczonych;
5. rzeka w Stanach Zjednoczonych

miasto

# flagowiec

1. reprezentacyjny okręt danej floty; okręt flagowy;
2. coś, co reprezentuje daną dziedzinę ludzkiej działalności ze względu na swoją wysoką wartość;
3. rodzaj grzybów z rzędu żagwiowców;
4. gatunek ptaka z rodziny cudowronek

statek flagowy

# różnowierstwo

dawniej: innowierstwo;
1. wyznawanie innej religii niż ta, którą wyznaje dane środowisko;
2. ogół różnowierców

# innowierstwo

różnowierstwo;
1. wyznawanie innej religii niż ta, którą wyznaje dane środowisko;
2. ogół innowierców

# różnowierca

dawniej: człowiek wyznający inną religię niż ludzie z jego otoczenia; innowierca

# tarczowe

w dawnej Anglii: podatek zwalniający ze służby wojskowej; podatek tarczowy

# tarczowy

żołnierz sprawdzający trafienia na tarczy strzeleckiej

# Marcjon

teolog, gnostyk chrześcijański, twórca marcjonizmu

# ortografia

1. zbiór zasad i przepisów obowiązujących w danym języku, dotyczących poprawnej pisowni;
2. sposób pisania wyrazów; grafia, pisownia

ustalony, zaakceptowany i przestrzegany przez ogół użytkowników danego języka system pisania

# pisownia

sposób pisania wyrazów; grafia, ortografia

sposób zapisu wyrazu zgodny ze ściśle określonymi zasadami pisowni, głównie ortografii, obowiązujący na danym terenie i w danej jednostce czasu

# grafia

sposób pisania wyrazów; pisownia, ortografia

sposób zapisywania wyrazu; pisownia

# rogacz

1. dorosły samiec sarny; kozioł;
2. potocznie: mężczyzna zdradzany przez kobietę;
3. jelonek rogacz - jeden z największych chrząszczy w Polsce

1. dorosły samiec sarny; kozioł;
2. żartobliwie: zdradzony mąż

# śparóg

ozdobny koniec jednej ze skrajnych krokwi skrzyżowanych u góry dachu; szparóg

# szparóg

1. ozdobny koniec jednej ze skrajnych krokwi skrzyżowanych u góry dachu; śparóg;
2. dawniej: ostro zakończone kowadełko do odkuwania wewnętrznych ścian w metalowych przedmiotach z otworami

# fantasmagoria 2023-01-20

1. przywidzenie, urojenie, złudzenie optyczne;
2. utrwalony malarsko lub literacko obraz fantastycznej wizji stworzonej przez nadwrażliwą wyobraźnię

1. przywidzenie, złudzenie wzrokowe;
2. fantastyczne, wyobrażone obrazy, wizje pobudzonej wyobraźni

# żółtobrewy

1. mający żółte brwi;
2. bagiennik żółtobrewy - gatunek małego ptaka z rodziny pasówek;
3. zaroślak żółtobrewy - gatunek małego ptaka z rodziny pasówek;
4. mrówczynek żółtobrewy - gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych

1. mający żółte brwi;
2. bagiennik żółtobrewy - gatunek małego ptaka z rodziny pasówek;
3. zaroślak żółtobrewy - gatunek małego ptaka z rodziny pasówek;
4. mróczynek żółtobrewy - gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych

# mrówczynek

mrówczynek żółtobrewy - gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych

# parapent

przestarzale: paralotnia; paraglajt, paraglajd, glajt, glajd, paraglide

skok na nartach ze skalnego urwiska połączony z szybowaniem na lotni

# glajd

potocznie: paralotnia; paraglajt, paraglajd, glajt, paraglide, parapent

# glajd

w językoznawstwie: głoska, która raz może tworzyć sylabę, a raz nie; półsamogłoska

1. środowiskowo: rodzaj otwartego spadochronu, używanego w celach rekreacyjno-sportowych; paralotnia, paraglide, paraglajd, paraglajt, glajt;
2. w językoznawstwie: głoska, która raz może tworzyć sylabę, a raz nie; półsamogłoska

# glajt

potocznie: paralotnia; paraglajt, paraglajd, glajd, paraglide, parapent

środowiskowo: rodzaj otwartego spadochronu, używanego w celach rekreacyjno-sportowych; paralotnia, paraglide, paraglajd, paraglajt, glajd

# paraglajd

potocznie: paralotnia; paraglajt, glajd, glajt, paraglide, parapent

rodzaj otwartego spadochronu, używanego w celach rekreacyjno-sportowych; paralotnia, glajd, glajt, paraglide, paraglajt

# paraglajt

potocznie: paralotnia; paraglajd, glajd, glajt, paraglide, parapent

rodzaj otwartego spadochronu, używanego w celach rekreacyjno-sportowych; paralotnia, glajd, glajt, paraglide, paraglajd

# tłuścieć

stawać się tłustym lub tłustszym

# potłuścieć

stać się tłustym lub tłustszym; otłuścieć, stłuścieć

# otłuścieć

stać się tłustym lub tłustszym; potłuścieć, stłuścieć

stać się tłustym lub tłustszym; potłuścieć

# sflakowaciały

potocznie: taki, który utracił jędrność; sflaczały

# sflakowacieć

potocznie: utracić jędrność; sflaczeć

stać się flakowatym

# nosowy

pierwszy wioślarz od strony dzioba, odpowiadający za szybkość płynięcia łodzi; noskowy, nosek

# noskowy

pierwszy wioślarz od strony dzioba, odpowiadający za szybkość płynięcia łodzi; nosowy, nosek

# noskowy

1. nosek;
2. wydłużony i zwykle szpiczasty na końcu

# glancuś

potocznie: ład, porządek

# zdradny

dawniej: zdradziecki

# ług

1. substancja żrąca, wodny roztwór wodorotlenku sodu lub potasu;
2. środek wybielający zawierający ług sodowy oraz sól;
3. roztwór będący pozostałością po niektórych procesach technologicznych;
4. dawniej: podmokły, trudno dostępny teren; łęg, łąg

1. nazwa zwyczajowa wodnych roztworów wodorotlenków:
a) potasu - ług potasowy;
b) sodu - ług sodowy;
2. środek wybielający, zawierający ług sodowy;
3. roztwór powstały w procesie ługowania lub po niektórych procesach technologicznych

# ojka

1. ciężki, skórzany but z cholewką sięgającą do połowy łydek, noszony przez przedstawicieli niektórych subkultur młodzieżowych; ojek;
2. środowiskowo: symbol podobny do krzyża celtyckiego, wykorzystywany przez skinheadów oraz ruchy nacjonalistyczne i rasistowskie

# ojek

ciężki, skórzany but z cholewką sięgającą do połowy łydek, noszony przez przedstawicieli niektórych subkultur młodzieżowych; ojka

zwykle w liczbie mnogiej - ojki: ciężkie, skórzane buty noszone przez przedstawicieli niektórych subkultur młodzieżowych

# videokaseta

kaseta z taśmą magnetyczną, przeznaczona do rejestrowania obrazu i dźwięku oraz do odtwarzania w magnetowidzie; wideokaseta

# wideokaseta

kaseta z taśmą magnetyczną, przeznaczona do rejestrowania obrazu i dźwięku oraz do odtwarzania w magnetowidzie; videokaseta

kaseta z taśmą magnetyczną, przeznaczona do rejestrowania obrazu i dźwięku oraz do odtwarzania w magnetowidzie

# Żywieckie

region, którego głównym miastem jest Żywiec; Żywiecczyzna

# Włoszczowskie

region, którego głównym miastem jest Włoszczowa

# Ciechanowskie

region, którego głównym miastem jest Ciechanów

# Olsztyńskie

region, którego głównym miastem jest Olsztyn

region olsztyński

# pograjka

ludowa zabawa przy muzyce na żywo

# szkubki

zwyczaj wspólnego skubania pierza dla jakiejś rodziny przez kobiety i dziewczyny, zakończony zabawą z muzyką; darcie pierza, skubanie pierza, piórnik, wyskubek

# videotelefon

aparat telefoniczny zaopatrzony w kamerę i monitor; wideotelefon, wideofon, videofon

# wideotelefon

aparat telefoniczny zaopatrzony w kamerę i monitor; videotelefon, wideofon, videofon

# videofon

aparat telefoniczny lub domofon zaopatrzony w kamerę i monitor; wideofon

# wideofon

aparat telefoniczny lub domofon zaopatrzony w kamerę i monitor; videofon

# twardy

przestarzale: dolar w postaci złotej monety

# miękki

przestarzale: dolar w postaci banknotu

# wuefmenka

potocznie: nauczycielka wychowania fizycznego; wuefistka, WF-menka

potocznie: wuefistka; WF-menka

# WF-menka

potocznie: nauczycielka wychowania fizycznego; wuefistka, wuefmenka

potocznie: wuefistka; wuefmenka

# WF-men

potocznie: nauczyciel wychowania fizycznego; wuefista, wuefmen

# wuefmen

potocznie: nauczyciel wychowania fizycznego; wuefista, WF-men

potoczne, żartobliwe: nauczyciel wuefu, wuefista

# farmazonek

zdrobnienie od: farmazon (głupstwo, bzdura, brednia)

# rezerwy

1. niewykorzystane możliwości;
2. zapasowi członkowie drużyny sportowej; rezerwa

# wsparty

1. taki, który podparł się czymś, oparł się na czymś lub o coś; oparty, podparty;
2. o budowlach lub jej częściach: taki, który spoczął na podporze, został opartym na czymś

# aviatorki

okulary wzorowane na modelu okularów przeciwsłonecznych produkowanych dla lotników amerykańskich w latach 30. XX wieku; pilotki, awiatory, aviatory, awiatorki

# awiatory

okulary wzorowane na modelu okularów przeciwsłonecznych produkowanych dla lotników amerykańskich w latach 30. XX wieku; pilotki, aviatory, awiatorki, aviatorki

# aviatory

okulary wzorowane na modelu okularów przeciwsłonecznych produkowanych dla lotników amerykańskich w latach 30. XX wieku; pilotki, awiatory, awiatorki, aviatorki

# pilotki

okulary wzorowane na modelu okularów przeciwsłonecznych produkowanych dla lotników amerykańskich w latach 30. XX wieku; awiatory, aviatory, awiatorki, aviatorki

# awiatorki

okulary wzorowane na modelu okularów przeciwsłonecznych produkowanych dla lotników amerykańskich w latach 30. XX wieku; pilotki, awiatory, aviatory, aviatorki

# plogging

[czytaj: ploging] jogging w połączeniu ze zbieraniem śmieci

# selenawy

kwas selenawy - nieorganiczny związek chemiczny z grupy kwasów tlenowych; kwas selenowy(IV)

# selenin

sól kwasu selenawego

# ekstrabonus

potocznie: dodatkowy bonus

# fake news

[czytaj: fejk ńjus] fałszywa informacja podana do publicznej wiadomości; fejk news, kaczka dziennikarska

# fejk news

[czytaj: fejk ńjus] fałszywa informacja podana do publicznej wiadomości; fake news, kaczka dziennikarska

# nius

news;
1. potocznie: sensacyjna wiadomość z ostatniej chwili;
2. środowiskowo: wiadomość w internetowej grupie dyskusyjnej

news;
1. wiadomość, nowina, zwłaszcza prasowa, radiowa itp.;
2. wiadomość w internetowej grupie dyskusyjnej

# news

[czytaj: ńjus] nius;
1. potocznie: sensacyjna wiadomość z ostatniej chwili;
2. środowiskowo: wiadomość w internetowej grupie dyskusyjnej

[czytaj: ńjus] nius;
1. wiadomość, nowina, zwłaszcza prasowa, radiowa itp.;
2. wiadomość w internetowej grupie dyskusyjnej

# introspekcyjny

związany z obserwacją i analizą własnych myśli, przeżyć i stanów psychicznych; introspektywny

związany z introspekcją; introspektywny

# introspektywny

związany z obserwacją i analizą własnych myśli, przeżyć i stanów psychicznych; introspekcyjny

związany z introspekcją; introspekcyjny

# faktoria

placówka handlowa zakładana dawniej w miejscu odległym od stolicy lub głównego ośrodka handlowego; kantor handlowy

dawniej:
1. osada kupiecka;
2. placówka handlowa; kantor handlowy

# delfiniarz

potocznie: sportowiec pływający delfinem; delfinista

# delfinista

1. sportowiec pływający delfinem; delfiniarz;
2. w dawnej Francji: zwolennik delfina - następcy francuskiego tronu

pływający delfinem

# wokal

partia śpiewana w utworze muzycznym

środowiskowo: śpiew

następne >