SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

Ostatnie znaczenia

# średniak 2023-04-24 tevex

1. coś średniego pod jakimś względem;
2. zwierzę średniej wielkości;
3. ząb u niektórych zwierząt domowych i hodowlanych, znajdujący się między siekaczami skrajnymi;
4. w górnictwie: stojak do podpierania belki w stropie w kopalni

ząb sieczny u konia, świni i przeżuwaczy

# gastryka 2023-04-23 maf

potocznie: układ pokarmowy

# Stobnica

wieś w Polsce

# gamescom 2023-04-22

[czytaj: gejmskom] targi gier komputerowych odbywające się w Niemczech

[czytaj: gejmskom] targi gamescom - coroczne targi gier komputerowych na terenie Niemiec

# uniseks

produkt lub usługa odpowiednia dla osób obu płci, mężczyzn i kobiet; unisex

norma zachowań seksualnych, styl ubierania się itp. jednakowe dla obu płci; także równe traktowanie kobiet i mężczyzn, np. w pracy; unisex

# unisex

produkt lub usługa odpowiednia dla osób obu płci, mężczyzn i kobiet

norma zachowań seksualnych, styl ubierania się itp. jednakowe dla obu płci; także równe traktowanie kobiet i mężczyzn, np. w pracy; uniseks

# antyaliasing

w grafice komputerowej - redukcja zniekształceń wizualnych poprzez wygładzanie krawędzi obiektów

w informatyce: zespół technik służący ograniczeniu lub likwidacji aliasingu (zjawiska zniekształcenia obrazu w wyniku zbyt małej częstotliwości jego wyświetlania na ekranie)

# cop

[czytaj: kap] policjant w USA

[czytaj: kop] policjant w USA

# acmiola 2023-04-21

[czytaj: akmiola] handlowa nazwa dźwiękowego stołu montażowego do produkcji filmu

[czytaj: akmiola] fabryczna nazwa dźwiękowego stołu montażowego do produkcji filmu

# botoks 2023-04-20 tevex

potocznie:
1. silnie trująca substancja, używana jako środek przeciwzmarszczkowy; jad kiełbasiany, toksyna botulinowa, botulinotoksyna, botulina;
2. zabieg kosmetyczny z użyciem jadu kiełbasianego

botox;
1. preparat do wygładzania zmarszczek;
2. kuracja takim preparatem

# botox

handlowa nazwa toksyny botulinowej (jadu kiełbasianego)

botoks;
1. preparat do wygładzania zmarszczek;
2. kuracja takim preparatem

# multicar

[czytaj: multikar] nieduży samochód ciężarowy marki Multicar; multikar

# multikar

nieduży samochód ciężarowy marki Multicar; multicar

nieduży samochód ciężarowy; furgonetka

# sztama

wykrzyknik sygnalizujący zawarcie przyjacielskiego układu

# nierezydent maf

osoba niemająca miejsca zamieszkania w danym kraju

osoba mieszkająca poza granicami swojej ojczyzny

# przyr. 2023-04-19

skrót od: przyrodniczy

skrót od: przygodniczy

# gurmar

roślina tropikalna stosowana w medycynie ajurwedyjskiej

roślina

# botnet 2023-04-18

sieć zainfekowanych urządzeń podłączonych do internetu, kontrolowanych zdalnie i używanych do przeprowadzania ataków

# suitowy

przymiotnik od: suita (utwór muzyczny)

przymiotnik od: suit (utwór muzyczny)

# włóka 2023-04-16 tevex

1. dawna jednostka powierzchni gruntu, równa około 30 morgom; włoka;
2. ciągnikowe narzędzie rolnicze do kruszenia i wyrównywania górnej warstwy gleby; włók

1. dawna miara wielkości powierzchni gruntu; łan
2. narzędzie rolnicze

# włok

sieć do połowu ryb dennych; włók

sieć w kształcie stożkowatego wora służąca do połowu ryb dennych; trał, włók

# włók

1. sieć do połowu ryb dennych; włok;
2. ciągnikowe narzędzie rolnicze do kruszenia i wyrównywania górnej warstwy gleby; włóka

rodzaj sieci rybackiej

# halon 2023-04-14

związek halogenu, metanu i etanu, o cząsteczkach, w których wszystkie atomy wodoru są zastąpione atomami fluoru, bromu i chloru

fluorowcopochodny środek gaśniczy

# apis

1. kosmetyk marki APIS;
2. apis mellifica - lek homeopatyczny

lek homeopatyczny

# karbromal

biały krystaliczny proszek, środek uspokajający i łagodnie nasenny; adalin

ureid kwasu bromodwuetylooctowego, środek uspokajający i łagodnie nasenny; adalina

# adalin

biały krystaliczny proszek, środek uspokajający i łagodnie nasenny; karbromal

# galantamina

alkaloid występujący naturalnie w cebulach przebiśniegu

# ataraktyk

lek psychotropowy o działaniu przeciwlękowym, zmniejszający niepokój, napięcie emocjonalne; lek ataraktyczny, anksjolityk

# zmizerować 2023-04-13

zmizerować się - stać się mizernym, chudym; zmizernieć

1. dawniej: uczynić mizernym; wychudzić, wycieńczyć;
2. gwarowo: zmarnować, zniszczyć;
3. zmizerować się - stać się mizernym, chudym; zmizernieć

# zmizerować

1. dawniej: uczynić mizernym; wychudzić, wycieńczyć;
2. gwarowo: zmarnować, zniszczyć

# zdeklarować

zdeklarować się - opowiedzieć się za kimś lub czymś albo przeciwko komuś lub czemuś

1. dawniej: oświadczyć, przyrzec;
2. zdeklarować się - opowiedzieć się za kimś lub czymś albo przeciwko komuś lub czemuś

# zdeklarować

dawniej: oświadczyć, przyrzec

# zatańcowywać

1. męczyć kogoś tańcem;
2. zagłuszać tańcem

# zatańcowywać

zatańcowywać się - zamęczać się tańczeniem

1. męczyć kogoś tańcem;
2. zagłuszać tańcem;
3. zatańcowywać się - zamęczać się tańczeniem

# strachać

potocznie: strachać się - bać się, lękać się czegoś, obawiać się; cykać się, peniać

potocznie:
1. gwarowo: wzbudzać strach, przerażenie; straszyć;
2. strachać się - bać się, lękać się czegoś, obawiać się; cykać się, peniać

# strachać

gwarowo: straszyć, wzbudzać strach, przerażenie

# sopran

osoba śpiewająca sopranem - głosem

śpiewaczka śpiewająca sopranem

# rozwidlić

rozwidlić się - rozdzielić się na odnogi

1. rzadko: rozdzielić, rozłożyć na części;
2. rozwidlić się - rozdzielić się na odnogi

# rozwidlić

rzadko: rozdzielić, rozłożyć na części

# permakultura maf

gałąź projektowania ekologicznego, inżynierii ekologicznej i projektowania środowiska, tworząca zrównoważoną architekturę siedzib ludzkich i samoregulujące się systemy rolnicze na wzór ekosystemów naturalnych

# voilà 2023-04-12

[czytaj: wuaLA lub właLA] zwrot używany do zasygnalizowania, że coś jest gotowe lub do przedstawienia czegoś lub kogoś, oznaczający "oto" lub "proszę bardzo"

[czytaj: wualA lub włalA] zwrot używany do zasygnalizowania, że coś jest gotowe lub do przedstawienia czegoś lub kogoś, oznaczający "oto" lub "proszę bardzo"

# szaszka

rodzaj lekko zakrzywionej szabli

# pertinaks tevex

twardy materiał papierowy, laminat (kompozyt) elektroizolacyjny

nazwa handlowa materiału elektroizolacyjnego, stosowanego w układach wielkiej częstotliwości i wysokiego napięcia

# modylon

puszysta przędza do wyrobu dzianin

nazwa handlowa syntetycznej puszystej przędzy używanej do wyrobu dzianin

# merona

cięte, półmatowe włókno wiskozowe

handlowa nazwa produkowanych w Polsce ciętych włókien wiskozowych

# kapron

syntetyczne włókno poliamidowe wyrabiane z kaprolaktamu

handlowa nazwa polikaprolaktamu, tworzywa wykorzystywanego do produkcji włókien syntetycznych

# hydrosulfit

nieorganiczny związek chemiczny używany m.in. przy produkcji papieru oraz jako wybielacz włókna drzewnego; ditionin sodu, podsiarczyn sodu

handlowa nazwa podsiarczynu sodu

# hastelloy

[czytaj: hejstloj] ogólna nazwa żaroodpornych stopów na bazie niklu

[czytaj: hejstloj] handlowa nazwa żaroodpornych stopów na bazie niklu

# akwadag

zawiesina grafitu koloidalnego w wodzie, używana do pokrywania wewnętrznych powierzchni lamp elektronowych

handlowa nazwa zawiesiny grafitu używanej do produkcji kineskopów

# smecta

[czytaj: smekta] lek przeciwbiegunkowy

[czytaj: smekta] naturalny związek glinokrzemianu, lek przeciwbiegunkowy

# tamoksifen

organiczny związek chemiczny, lek blokujący estrogen, stosowany głównie w terapii raka sutka; tamoksyfen

lek blokujący estrogen, używany w celu ochrony przed osteoporozą oraz rakiem piersi

# tamoksyfen

organiczny związek chemiczny, lek blokujący estrogen, stosowany głównie w terapii raka sutka; tamoksifen

syntetyczny lek stosowany głównie w terapii raka sutka

# prawictwo

1. potocznie: bycie prawiczkiem;
2. dawniej: dziewiczość, czystość

# Gordion 2023-04-11 maf

starożytne miasto założone przez legendarnego króla Gordiasa

# ChatGPT

nazwa chatbota

# suchoklates 2023-04-07

żartobliwie: szczupła osoba, o drobnej budowie ciała i małej muskulaturze, zwłaszcza w odniesieniu do klatki piersiowej; chudzielec, chudzina

# symetryzm

traktowanie przeciwnych stron, często w kontekście politycznym, jako równie winnych lub mających takie same wady i zalety, prowadzące do fałszywego równoważenia i zacierania istotnych różnic między nimi

postawa ideologiczna, według której należy równoważyć racje polityczne każdej ze stron sporu

# symetrysta

osoba traktująca przeciwne strony, często polityczne, jako równie winne lub mające takie same wady i zalety, zacierając istotne różnice między nimi

zwolennik postawy ideologicznej, według której należy równoważyć racje polityczne każdej ze stron sporu w społeczeństwie polskim

# cyniczny

1. o postawie, sposobie myślenia - nie wierzący w uczciwość i szczerość innych ludzi, zarzucający innym złe intencje i wolę;
2. postępujący niezgodnie z zasadami społecznymi, nieuczciwie, bez skrupułów;
3. związany z cynizmem - kierunkiem filozoficznym

1. właściwy cynikowi, lekceważący uznane wartości, np. cyniczny oszust;
2. będący wyrazem czyjegoś cynizmu, np. cyniczny uśmiech, uwaga; sarkastyczny, drwiący;
3. wiążący się z cynizmem, kierunkiem filozoficznym

# Sudocrem 2023-04-04 tevex

[czytaj: sudokrem] marka kremów do pielęgnacji skóry firmy Teva

# wginać

robić w czymś wgłębienie lub załamanie

nadawać kształt o wypukłości skierowanej do wewnątrz czegoś

# Stetson

marka kapeluszy

# stetson

kapelusz filcowy marki Stetson, podobny do kapelusza kowbojskiego

kapelusz filcowy o szerokim rondzie i głębokim denku, podobny do kapelusza kowbojskiego

# Stetson

nazwisko

nazwisko obce, np. J.B. Stetson - producent kapeluszy

# sudocrem

[czytaj: sudokrem] krem do pielęgnacji skóry marki Sudocrem

[czytaj: sudokrem] krem do pielęgnacji skóry

# Sport

marka papierosów

# sport

papieros marki Sport

papieros marki "Sport"

# pentium

mikroprocesor z serii Intel Pentium

mikroprocesor zaprojektowany i produkowany przez firmę Intel, obecnie funkcjonujący pod nazwą Core Solo lub Core Duo

# Nutella

marka kremów orzechowo-czekoladowych firmy Ferrero

# nutella

krem orzechowo-czekoladowy marki Nutella

krem orzechowo-czekoladowy

# mac

[czytaj: mak] potocznie: komputer marki Macintosh; mak, macintosh

[czytaj: mak] potocznie komputer marki Macintosh; mak, macintosh

# kofola

napój marki Kofola

słodki, gazowany napój bezalkoholowy, produkowany w Czechach i na Słowacji, odpowiednik coca-coli

# Kofola

marka słodkich, gazowanych napojów bezalkoholowych, produkowanych w Czechach i na Słowacji

# duraleks

szkło hartowane firmy Duralex; duralex

potoczne okreslenie szkła hartowanego do wyrobu naczyń, zbliżonego cechami do produktów firmy Duralex

# duralex

szkło hartowane firmy Duralex; duraleks

potoczne okreslenie szkła hartowanego do wyrobu naczyń, zbliżonego cechami do produktów firmy Duralex; duraleks

# fender

produkt marki Fender

instrument muzyczny, gitara lub pianino elektryczne marki Fender

# Fender

marka gitar i firma

# inka 2023-04-01

rozpuszczalna kawa zbożowa marki Inka

gatunek rozpuszczalnej kawy zbożowej

# Inka

marka rozpuszczalnej kawy zbożowej

# naniosek 2023-03-30 maf

dawniej: szlam, muł naniesiony przez wodę

# clickbait 2023-03-21

[czytaj: klikbejt lub klikbajt] chwytliwa treść odnośnika na stronie internetowej, prowokująca do jego kliknięcia; klikbajt

[czytaj: klikbejt lub klikbajt] rzucający się w oczy odnośnik na stronie internetowej, prowokujący internautę do jego kliknięcia; klikbajt

# klikbajt

rzadko: chwytliwa treść odnośnika na stronie internetowej, prowokująca do jego kliknięcia; clickbait

rzadko: rzucający się w oczy odnośnik na stronie internetowej, prowokujący internautę do jego kliknięcia; clickbait

# lazaret 2023-03-18 tevex

1. przestarzale: prowizoryczny szpital wojskowy;
2. dawniej: szpital lub miejsce odosobnienia dla chorych na trąd; leprozorium

szpital polowy

# EDTA

organiczny związek chemiczny stosowany m.in. jako odtrutka w zatruciach metalami ciężkimi, w nawozach mikroelementowych oraz jako środek konserwujący żywność; kwas etylenodiaminotetraoctowy, kwas wersenowy

# obwałowywać 2023-03-15

otaczać wałem (podłużnym wzniesieniem)

# staropolanin 2023-03-14

mieszkaniec Staropola (wsi w Polsce)

# staropolanka

1. mieszkanka Staropola (wsi w Polsce);
2. woda mineralna produkowana w Polanicy-Zdroju

woda mineralna produkowana w Polanicy-Zdroju

# Ściegny

wieś w Polsce

# Ropianka

wieś w Polsce

# Pobiedna

nazwa kilku wsi w Polsce

wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie lubańskim

# Józwa

1. zdrobnienie od: Józef;
2. nazwisko

# Dzierżążno

nazwa kilku wsi w Polsce

wieś w Polsce

# Jastrzębiec

1. nazwa wielu miejscowości i ich części w Polsce;
2. polski herb szlachecki

polski herb szlachecki

# cykorzyć

potocznie: bać się, tchórzyć; cykać się, strachać się, dygać się, peniać

# samochwał

mężczyzna lubiący się chwalić; samochwalec, samochwała, samochwalca, chwalipięta

mężczyzna, który sam siebie wychwala; samochwała

# samochwała

mężczyzna lubiący się chwalić; samochwalec, samochwał, samochwalca, chwalipięta

mężczyzna, który sam siebie wychwala; samochwał

# premiówka

1. potocznie: nagroda punktowa za zakupy, wymienialna na nagrodę rzeczową;
2. obligacja państwowa w Polsce międzywojennej;
3. dawniej: bilet pożyczki premiowej; pożyczka premiowa

dawniej: bilet pożyczki premiowej; pożyczka premiowa

# partyjnictwo

pejoratywnie: kierowanie się wyłącznie interesem własnej partii; partyjniactwo

# partyjniactwo

pejoratywnie: kierowanie się wyłącznie interesem własnej partii; partyjnictwo

kierowanie się wyłącznie interesem własnej partii, bardzo często lekceważące przy tym sprawy państwa i jego obywateli

# ożreć

ożreć się - potocznie: zjeść za dużo; obeżreć się, objeść się, przejeść się

dawniej, dziś gwarowo: ożreć się - najeść się, objeść się do syta

następne >