SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

Ostatnie znaczenia

# zupina 2022-07-28 maf

potocznie: licha, marna zupa

pot. licha, marna zupa

# werbel

1. instrument perkusyjny używany m.in. w orkiestrze wojskowej;
2. odgłos wydobywany z instrumentu o tej samej nazwie, powstający wskutek szybkiego, naprzemiennego uderzania dwiema pałeczkami

1. instrument perkusyjny używany m.in. w orkiestrze wojskowej; 2 odgłos wydobywany z instrumentu o tej samej nazwie, powstający wskutek szybkiego, naprzemiennego uderzania dwiema pałeczkami

# spieka 2022-07-27

potocznie: spiekota

pot.: spiekota

# skóbel

regionalnie: skobel

reg.: skobel

# adware

[czytaj: adłer] rodzaj oprogramowania utrzymywanego z reklam

[czytaj: adłer] rodzaj oprogramowania rozpowszechnianego za darmo (bez kodu źródłowego), przynoszącego autorom zysk dzięki banerom reklamowym, wyświetlanym podczas korzystania z tego oprogramowania

# stream

[czytaj: strim] przekaz udostępniany na żywo w internecie

[czytaj: strim] przekaz udostępniany na żywo w internecie metodą strumieniowej transmisji danych

# dialer 2022-07-25

program komputerowy do łączenia się z internetem

program komputerowy do łączenia się z daną witryną internetową

# tartka

regionalnie: tarka

reg.: tarka

# kalwin

członek Kościoła ewangelicko-reformowanego; kalwinista

potocznie: członek Kościoła ewangelicko-reformowanego; kalwinista

# gomoku 2022-07-24

gra planszowa dla dwóch osób, w której celem jest ustawienie 5 swoich pionów w linii prostej

gra dla 2 osób rozgrywana na planszy przedzielonej 15 lub 19 liniami poziomymi i 15 lub 19 liniami pionowymi, na przecięciach których ustawiane są okrągłe piony (60 białych należących do jednego gracza i 60 czarnych należących do drugiego) w taki sposób, aby ułożyć dokładnie 5 swoich pionów w linii prostej

# zoofil 2022-07-23

człowiek uprawiający stosunki płciowe ze zwierzętami; sodomita

człowiek uprawiający sodomię; sodomita

# Wójcik

nazwisko

nazwisko, m.in. Jerzy Wójcik (ur. 1930) - polski operator filmowy

# szujka

zdrobnienie od: szuja

zdrobniale o szui

# Rydzyk

nazwisko

nazwisko, m.in. Tadeusz Rydzyk (ur. 1945), ksiądz katolicki, redemptorysta

# Rokita

nazwisko

nazwisko, np. Jan Rokita (ur. 1959), polski polityk

# komski 2022-07-22

przymiotnik od: Kom (ostan i miasto w Iranie)

przymiotnik od: Kom (1. ostan w Iranie;
2. miasto w Iranie)

# fondue

[czytaj: fąDU] potrawa ze stopionej masy serowej (zwykle z dodatkiem białego wina), w której zanurza się kawałki pieczywa

[czytaj: fąDÜ] potrawa ze stopionej masy serowej (zwykle z dodatkiem białego wina), w której zanurza się kawałki pieczywa

# podcast 2022-07-16

[czytaj: podkast] internetowa publikacja audio lub wideo, zwykle odcinkowa; podcasting, podkast

[czytaj: podkast] internetowa transmisja audio lub wideo z zastosowaniem technologii RSS; podcasting, podkast

# takyr 2022-07-14

kotlina ilasta w obrębie pustyń piaszczystych w Azji Środkowej; takir

kotlina ilasta w obrębie pustyń piaszczystych w Azji Środkowej; takir

# metyl

jednowartościowa grupa alifatyczna wywodząca się od metanu; grupa metylowa

jednowartościowa grupa alifatyczna wywodząca się od metanu; grupa metylowa

# dajka

żyła skał magmowych przecinająca skały starsze niezgodnie z ich warstwowaniem

żyła skał magmowych przecinająca skały starsze niezgodnie z ich warstwowaniem

# żalik 2022-07-08 tevex

zdrobnienie od: żal

# gardełko 2022-07-06

zdrobnienie od: gardło; gardziołko

zdrobnienie od: gardło

# gardziołko

zdrobnienie od: gardło; gardełko

zdrobniale: gardło

# remedium 2022-07-05

1. lek, lekarstwo;
2. to, co służy do poprawienia złej sytuacji;
3. środek zaradczy;
4. dopuszczalne odchylenie od przepisowych wymiarów i ciężarów monety obiegowej

1. tolerancja;
2. dawniej: lekarstwo

# fajczyć 2022-07-04

potoczne:
1. niszczyć ogniem; palić, spalać;
2. palić tytoń; jarać, kopcić, kurzyć;
3. fajczyć się - płonąć

potoczne:
1. palić fajkę;
2. fajczyć się - płonąć

# różeniec

rodzaj roślin z rodziny gruboszowatych

# przecknąć

przecknąć się - gwarowo: przebudzić się, ocknąć się

# Alex

obce imię żeńskie

# Alex

1. obce imię męskie;
2. Joe Alex - pseudonim Macieja Słomczyńskiego, polskiego pisarza i tłumacza

obce imię męskie

# kanikuła 2022-07-01

1. upał, skwar, żar; spiekota, gorąc, ukrop;
2. czas wolny od nauki i pracy, podczas którego można wypocząć; wakacje, wypoczynek;
3. przestarzale: lato

1. u starożytnych Rzymian: pora roku, w której Słońce znajduje się w gwiazdozbiorze Psa (od 22 czerwca do 23 sierpnia)
2. okres upałów letnich

# mężaty maf

potocznie: zamężny

żartobliwie: zamężny

# bierzmo tevex

dawniej: znamię, piętno

# zamężny 2022-06-29 maf

mający męża

o kobiecie: mająca męża, będąca mężatką; o mężczyźnie: mający męża, związek homoseksualny

# metresa 2022-06-28 tevex

przestarzale: kochanka i utrzymanka, zwłaszcza króla lub magnata; faworyta, kokota, kurtyzana, nałożnica

przestarzałe: kochanka, utrzymanka, zwłaszcza króla lub magnata; faworyta, kochanka, kochanica, miłośnica

# cesarzowa

1. władczyni cesarstwa;
2. żona cesarza;
3. karta w tarocie;
4. żartobliwie: kobieta, która urodziła dziecko przez cesarskie cięcie; cesarzowa mama

małżonka cesarza

# chabrowy

1. chaber;
2. niebieskofioletowy; bławatkowy

przymiotnik od: chaber

# bławatkowy

1. bławatek;
2. niebieskofioletowy; chabrowy

związany z bławatkiem

# srebrniak 2022-06-27

1. srebrny pieniądz; srebrnik;
2. polska rasa gołębi;
3. środowiskowo: troć wpływająca do rzek na tarło

srebrny pieniądz; srebrnik

# kroksy 2022-06-26

rodzaj obuwia z tworzywa sztucznego z grubą podeszwą, ruchomym paskiem na pięcie i otworami wentylacyjnymi; crocsy

# crocsy

[czytaj: kroksy] rodzaj obuwia z tworzywa sztucznego z grubą podeszwą, ruchomym paskiem na pięcie i otworami wentylacyjnymi; kroksy

# crocs

[czytaj: kroks] but z tworzywa sztucznego z grubą podeszwą, ruchomym paskiem na pięcie i otworami wentylacyjnymi; kroks

# kroks

but z tworzywa sztucznego z grubą podeszwą, ruchomym paskiem na pięcie i otworami wentylacyjnymi; crocs

# cierp

1. pogardliwie: taksówkarz; cierpiarz;
2. potocznie: taksówka, taksa, gablota, taryfa

1. pogardliwie o taksówkarzu
2. potocznie: taksówka

# Andronikus maf

nazwisko

nazwisko, m.in. Liwiusz Andronikus, pierwszy rzymski poeta, z pochodzenia Grek

# Anders

nazwisko

nazwisko, np. Władysław Anders (1892-1970), polski generał, polityk

# Amy

1. [czytaj: ejmi] obce imię żeńskie;
2. [czytaj: aMI] nazwisko francuskie

1. [czytaj: ejmi] obce imię żeńskie;
2. [czytaj: aMI] nazwisko francuskie, m.in. Gilbert Amy (ur. 1936) - francuski kompozytor i dyrygent

# Ammann

[czytaj: aman] nazwisko

[czytaj: aman] nazwisko, m.in. Simon Ammann (ur. 1981) - szwajcarski skoczek narciarski

# Amicis

[czytaj: amiczis] nazwisko włoskie

[czytaj: amiczis] nazwisko włoskie, m.in. Edmondo de Amicis (1846-1908), pisarz włoski

# Albrecht

1. imię męskie;
2. nazwisko

1. imię męskie;
2. nazwisko, np. Janusz Albrecht (1892-1941, pseudonimy: Ksawery, Wojciech), pułkownik

# Al-Asad

nazwisko

nazwisko, m.in. Bashar al-Asad, prezydent Syrii

# Albinoni

nazwisko

nazwisko, m.in.: Tomaso Albinoni (1671-1751), włoski kompozytor

# Aksionow

nazwisko

nazwisko, np. Wasilij Aksionow (1932-2009), pisarz rosyjski

# Ahonen

nazwisko

nazwisko, m.in. Janne Ahonen (ur. 1977) - fiński skoczek narciarski

# Ahmadineżad

nazwisko

nazwisko, m.in. Mahmud Ahmadineżad, prezydent Iranu

# Affanasowicz

nazwisko

nazwisko, m.in. Michał Affanasowicz (1887-1949) - harcmistrz, współtwórca polskiego harcerstwa

# Adamkus

nazwisko

nazwisko, np. Valdas Adamkus (ur. 1926), litewski polityk, prezydent Litwy (w latach 1998-2003 i 2004-2009)

# Adamczyk

nazwisko

nazwisko, m.in. Waldemar Adamczyk (ur. 1969) - piłkarz, reprezentant Polski

# Acheson

nazwisko

nazwisko, m.in. Dean Acheson (1893-1971), amerykański polityk

# Abramow

nazwisko

nazwisko, m.in. Fiodor Abramow (1920-1983) - pisarz rosyjski

# Abbas

nazwisko

nazwisko, m.in. Mahmud Abbas (pseudonim Abu Mazin; ur. 1935) - polityk palestyński, w latach 2003-2005 pierwszy premier, a od 2005 roku prezydent Autonomii Palestyńskiej

# Abakanowicz

nazwisko

nazwisko polskie, m.in. Piotr Abakanowicz (pseudonim Barski i inne; 1890-1948) - żołnierz (podpułkownik); Bruno Abakanowicz-Abdank (1852-1900) - inżynier dróg i mostów, matematyk, elektrotechnik; Magdalena Abakanowicz (ur. 1930) - jedna z najsłynniejszych w świecie artystek polskich, rzeźbiarka, od jej nazwiska pochodzi słowo "abakan"

# Rabczewski

nazwisko

nazwisko, m.in. Paweł Rabczewski - polski sztangista, medalista MŚ i ME

# serotonina

hormon tkankowy, neurotransmiter syntetyzowany w ośrodkowym układzie nerwowym, błonie śluzowej jelit, płytkach krwi, odpowiedzialny m.in. za nastrój, sen, apetyt

hormon tkankowy, neurotransmiter syntetyzowany ośrodkowym układzie nerwowym, błonie śluzowej jelit, płytkach krwi, odpowiedzialny m.in. za nastrój, sen, apetyt

# Sochan 2022-06-25

nazwisko

# Ałganow

nazwisko

# WhatsApp 2022-06-24

komunikator internetowy

# T-Mobile

operator sieci telefonii komórkowej

# Winamp

program do odtwarzania plików audio

# Simonides

nazwisko

# Kozłoduj

miasto w Bułgarii

# Dworaczyński

nazwisko

# Lepietnica

potok, dopływ Czarnego Dunajca

dopływ Czarnego Dunajca

# TeV

teraelektronowolt

# lajkonik 2022-06-23 tevex

człowiek z drewnianym koniem ubrany w ozdobny strój jeźdźca we wschodnim stylu, uczestniczący w lajkoniku (zabawie)

1. człowiek z drewnianym koniem ubrany w ozdobny strój jeźdźca we wschodnim stylu, uczestniczący w lajkoniku (zabawie);
2. żartobliwie: laik

# lajkonik

1. tradycyjna zabawa odnosząca się do legendy o napadzie Tatarów na Kraków, odbywająca się tuż przed Bożym Ciałem na rynku miasta; konik zwierzyniecki;
2. żartobliwie: laik

tradycyjna zabawa odnosząca się do legendy o napadzie Tatarów na Kraków, odbywająca się tuż przed Bożym Ciałem na rynku miasta; konik zwierzyniecki

# poczarnieć

stać się czarnym lub ciemniejszym; poczernieć, sczernieć, sczarnieć

# poczernieć

stać się czarnym lub ciemniejszym; poczarnieć, sczernieć, sczarnieć

Stać się czarniejszym

# sczernieć

stać się czarnym lub ciemniejszym; sczarnieć, poczarnieć, poczernieć

stać się czarnym lub ciemniejszym; sczarnieć

# sczarnieć

stać się czarnym lub ciemniejszym; sczernieć, poczarnieć, poczernieć

stać się czarnym lub ciemniejszym; sczernieć

# końcoworoczny 2022-06-22 maf

dotyczący końca roku

# fotoczuły

reagujący na światło; światłoczuły

# multiplet tevex

1. grupa cząstek elementarnych wchodzących w skład jądra atomu, odznaczających się podobnymi właściwościami;
2. w łowiectwie: kilka trafnych strzałów z rzędu, oddanych przez jednego myśliwego

w nukleonicie: zespół cząsteczek elementarnych odznaczających się podobnymi właściwościami

# zakąsać 2022-06-20

rzadko: zagryźć (na śmierć)

# mercedariusz

członek zakonu Najświętszej Marii Panny Łaskawej, założonego w 1218 r. w Barcelonie przez św. Piotra Nolasco; mercedysta

członek zakonu Najświętszej Marii Panny od wyzwolenia z niewoli, założony w 1223 r. w Barcelonie przez św. Piotra Nolasco, celem wykupywania jeńców z niewoli saraceńskiej; mercedysta

# bezik

1. mała beza;
2. mały bez (krzew);
3. gra w karty podobna do mariasza

rodzaj gry w karty

# tyraniczny 2022-06-19

właściwy tyranom, tyranii; tyrański

# walny

1. dotyczący wszystkich członków jakiejś społeczności, organizacji, jakiegoś stowarzyszenia itp., np. walny zjazd;
2. rozstrzygający, decydujący, np. walna bitwa;
3. mający dużą wagę, np. walny udział; znaczny, istotny;
4. sejm walny - w dawnej Polsce: najwyższy organ ustawodawczy państwa złożony z króla, senatu i izby poselskiej;
5. dolina walna - dolina górska biegnąca od grani głównej aż do podnóża gór

ważny, mający decydujące znaczenie

# Pobieda 2022-06-18

1. marka samochodu;
2. marka radzieckich zegarków;
3. rosyjski pancernik z początku XX wieku;
4. najwyższy szczyt Gór Czerskiego w Jakucji

# Wołga

1. rzeka w Rosji;
2. marka samochodu

# archar

podgatunek dzikiej owcy (argali); owca kaszgarska, owca pamirska, owca Marco Polo

# ciapek 2022-06-17

potocznie:
1. osoba niezdarna, powolna, niepotrafiąca radzić sobie w życiu; ciamajda, ciamcia, ciapa, ciapcia, ciapciak, ciapka;
2. miękki but do chodzenia po domu; ciapeć, łapeć, kapeć, kapuć, papeć, papuć, laczek;
3. żartobliwie: ciągnik rolniczy Ursus C-330, produkowany w latach 1967-1987 w Polsce

# hak 2022-06-16

1. pręt zagięty na końcu, służący do zaczepiania o coś, wieszania czegoś itp.;
2. cios bokserski zadawany od dołu ręką zgiętą w łokciu;
3. potocznie: kompromitująca, nieznana szerzej informacja, którą można wykorzystać przeciw danej osobie;
4. górny kieł jelenia byka;
5. poroże kozicy

1. metalowy pręt zagięty na końcu służący do zaczepiania o coś, wieszania czegoś itp.
2. cios bokserski zadawany od dołu ręką zgiętą w łokciu

# zbutwieć 2022-06-15

o substancjach organicznych: ulegać rozkładowi pod wpływem bakterii i grzybów; zgnić, zmurszeć

ulec rozkładowi pod wpływem mikroorganizmów (zwykle o substancjach organicznych); zmurszeć, zgnić

# butwieć

o substancjach organicznych: ulegać rozkładowi pod wpływem bakterii i grzybów; gnić, murszeć

gnić

# Villas 2022-06-14 maf

nazwisko

nazwisko, np. Violetta Villas (właściwie Czesława Maria Cieślak, 1938-2011), polska artystka estradowa i piosenkarka

# silos tevex

[czytaj: s-ilos]
1. zbiornik komorowy do przechowywania materiałów sypkich, np. zboża lub koksu;
2. zbiornik w ziemi do kiszenia produktów roślinnych na paszę dla zwierząt;
3. podziemna wyrzutnia rakietowa

[czytaj: s-ilos]
1. zbiornik komorowy do przechowywania materiałów sypkich, np. zboża lub koksu;
2. zbiornik do zakwaszania paszy dla zwierząt

# Krasnystaw

miasto w Polsce

# Siewierodonieck

miasto na Ukrainie

# Kramatorsk

miasto na Ukrainie

następne >