SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

Ostatnie znaczenia

# velostrada -11-21 maf

droga szybkiego ruchu rowerowego
droga szybkiego ruchu rowerowego; welostrada

# poliamoryzm

praktyka lub postawa dopuszczająca wiele równoczesnych związków romantycznych

# programer

osoba układająca program, np. festiwalu

# hipermobilność

nadmierna ruchomość stawów, zakres ruchu większy niż przeciętny

# literalizm

tendencja do dosłownego interpretowania tekstów

# deradykalizacja

proces ograniczania radykalnych zachowań i poglądów

# elektrozamek

zamek otwierany elektrycznie

# wuzetka

1. rodzaj ciasta z kakaowego biszkoptu z bitą śmietaną i polewą czekoladową;
2. potocznie: decyzja o warunkach zabudowy (WZ)
rodzaj ciasta z kakaowego biszkoptu z bitą śmietaną i polewą czekoladową

# współnajemca

osoba wynajmująca lokal wspólnie z kimś innym

# współdomownik

osoba mieszkająca z kimś w tym samym domu

# wolnodostępny

dostępny dla wszystkich, bez ograniczeń
inform. (gł. o oprogramowaniu) dostępny dla każdego z możliwością używania, rozpowszechniania kopii oraz wglądu i modyfikacji jego kodu źródłowego

# ultraprzetworzony

mocno przemysłowo przerobiony

# torx

typ śruby lub wkrętaka z gwiazdowym gniazdem

# drugowojenny

związany z drugą wojną światową

# pierwszowojenny

związany z pierwszą wojną światową

# zerokuponowy

bez odsetek okresowych

# wolnowybiegowy

pochodzący z hodowli, w której zwierzęta (zwykle kury) mogą swobodnie poruszać się po wybiegu, a nie są trzymane wyłącznie w klatkach

# wielozmysłowy

angażujący więcej niż jeden zmysł jednocześnie

# ultraortodoksja

krajnie rygorystyczne trzymanie się zasad religijnych, tradycyjnych lub doktrynalnych

# ultraortodoksyjny

skrajnie rygorystycznie przestrzegający zasad danej religii, tradycji lub doktryny

# śródokresowy

przypadający na środkową część jakiegoś okresu lub występujący w jego trakcie

# szkiełkować

oczyszczać lub wygładzać powierzchnię (np. metalu) za pomocą strumienia drobnych elementów szklanych

# sześciordzeniowy

mający sześć rdzeni, np. sześciordzeniowy procesor
x

# schizotypowy

związany z cechami lub zaburzeniem charakteryzującym się dziwacznymi przekonaniami, nietypowym zachowaniem i trudnościami w relacjach społecznych

# schizoafektywny

dotyczący stanu łączącego objawy schizofreniczne z zaburzeniami nastroju

# pozaszpitalny

mający miejsce lub funkcjonujący poza szpitalem

# ponadzakładowy

wykraczający poza jeden zakład pracy

# polisensoryczny

angażujący wiele zmysłów jednocześnie (np. wzrok, słuch, dotyk); multisensoryczny

# multisensoryczny

angażujący wiele zmysłów jednocześnie (np. wzrok, słuch, dotyk); polisensoryczny

# performatywny

1. tworzony na oczach widzów;
2. będący tylko elementem formalnym, a nie realną wypowiedzią
1. tworzony na oczach widzów;
2. będący tylko elementem formalnym, a nie realną wypowiedzią

# pełnozakresowy

obejmujący cały możliwy zakres działań, funkcji lub usług; kompletny, całościowy

# okołomedyczny

związany pośrednio z medycyną lub działalnością medyczną

# okołodobowy

związany z cyklem dnia i nocy

# ogólnoprzemysłowy

obejmujący lub dotyczący całego przemysłu, a nie jednej konkretnej branży

# odfrankowić

o kredycie - przekształcić z frankowego w złotowy

# niedoreprezentowany

występujący rzadziej, niż powinien w danej grupie lub kontekście

# napalcowy

stosowany na palcu

# eurostrefa

grupa państw Unii Europejskiej, które używają euro jako swojej waluty

# czarnopiątkowy

związany z promocjami lub wydarzeniami odbywającymi się w Black Friday, pierwszy piątek po Święcie Dziękczynienia
związany z pierwszym piątkiem po Święcie Dziękczynienia, rozpoczynającym bożonarodzeniowy sezon wyprzedaży

# zasobożerny

zużywający duże ilości zasobów (np. pamięci, energii, surowców naturalnych)

# ubankowić -11-20

zapewnić dostęp do banku, włączyć w system finansowy
zwiększyć odsetek populacji korzystający z banków

# mikrobiota

wszystkie mikroorganizmy zasiedlające organizm człowieka (bakterie, grzyby, wirusy i archeony); mikrobiom
wszystkie mikroorganizmy zasiedlające organizm człowieka (bakterie, grzyby, wirusy i archeony)

# grooming

[czytaj: gruming]
1. uwodzenie nieletnich przez internet; child grooming
2. fryzjerstwo dla zwierząt, zwłaszcza psów i kotów
[czytaj: gruming]
1. fryzjerstwo dla zwierząt, zwłaszcza psów i kotów;
2. molestowanie seksualne dzieci w internecie; child grooming

# podcasting

[czytaj: podkasting] tworzenie i publikowanie podcastów
[czytaj: podkasting] w informatyce: transmisja audio lub wideo z zastosowaniem technologii RSS; podcast

# neuroplastyczny -11-19

o mózgu - zdolny do zmiany swojej struktury i funkcji w odpowiedzi na doświadczenia

# wdrukować -11-18 tevex

1. wpisać coś czcionką drukarską wewnątrz tekstu;
2. zawrzeć, umieścić coś w czymś;
3. spowodować przyswojenie sobie przez kogoś jakichś zasad, idei, przekonań; wpoić

# wdrukowywać

1. wpisywać coś czcionką drukarską wewnątrz tekstu;
2. zawierać, umieszczać coś w czymś;
3. powodować przyswojenie sobie przez kogoś jakichś zasad, idei, przekonań; wpajać
1. wpisywać coś czcionką drukarską wewnątrz tekstu;
2. zawierać, umieszczać coś w czymś

# bezreceptowy -11-16 maf

dostępny bez recepty lekarskiej

# przedrynkowy

dotyczący okresu lub działań przed rozpoczęciem handlu lub notowań

# postoczniowy

dotyczący czasu lub terenu po stoczni

# kontrskuteczny

przynoszący skutek przeciwny do zamierzonego

# pseudogen -11-15

nieaktywny gen, który utracił zdolność kodowania białka

# pozanaczyniowy

znajdujący się poza naczyniami krwionośnymi

# zamszować

pokrywać coś zamszem (meszkiem); flokować
poddawać tkaninę obróbce w celu pokrycia jej drobnym meszkiem; flokować

# proarytmiczny

wywołujący lub nasilający zaburzenia rytmu serca (arytmie)

# dekrementacja

operacja w programowaniu, która zmniejsza wartość o jeden
w informatyce: operacja powodująca zmniejszenie wartości argumentu o jeden, realizowana często za pomocą specjalnego rozkazu

# inkrementacja

operacja w programowaniu, która zwiększa wartość o jeden

# lulaw

gałązka palmy daktylowej używana w żydowskim święcie Sukkot

# grodźczanin -11-12

mieszkaniec Grodźca
mieszkanka Grodźca

# prędzej tevex

stopień wyższy od przysłówka: prędko
1. stopień wyższy od przysłówka: prędko;
2. raczej, łatwiej

# prędzej

potocznie: raczej, łatwiej, np. "Tobie prędzej uwierzy.", "To prędzej salon niż pokój."

# najwidoczniej

stopień najwyższy od przysłówka: widocznie
1. stopień najwyższy od przysłówka: widocznie;
2. partykuła wprowadzająca wniosek, uważany przez mówiącego za prawdopodobny i możliwy do przyjęcia; zapewne, prawdopodobnie, pewnie, widocznie

# najwidoczniej

partykuła wprowadzająca wniosek, uważany przez mówiącego za prawdopodobny i możliwy do przyjęcia; prawdopodobnie, pewnie, zapewne, widocznie, widać

# najmniej

stopień najwyższy od przysłówka: mało
1. stopień najwyższy od przysłówka: mało;
2. partykuła komunikująca, że ilość, liczba lub miara czegoś jest nie mniejsza od wymienionej i że może być większa; przynajmniej nie mniej niż, co najmniej

# najmniej

partykuła komunikująca, że ilość, liczba lub miara czegoś jest nie mniejsza od wymienionej i że może być większa; przynajmniej, nie mniej niż, co najmniej

# lepiej

stopień wyższy od przysłówka: dobrze
1. stopień wyższy od przysłówka: dobrze;
2. potocznie: raczej;
3. wykładnik sugestii używany zwykle do radzenia lub grożenia

# lepiej

wykładnik sugestii używany zwykle do radzenia lub grożenia

# najdalej

najpóźniej, nie później niż

# najdalej

stopień najwyższy od przysłówka: daleko
1. stopień najwyższy od przysłówka: daleko;
2. najpóźniej (np. "Najdalej w roku 2017 wszystkie znaczenia zostaną uzupełnione.")

# dalej

1. wykrzyknik wyrażający wezwanie do szybkiego rozpoczęcia czynności; nuż, nuże;
2. przyimek używany w odniesieniu do odległości lub czasu, np. dwie ulice dalej

# dalej

stopień wyższy od przysłówka: daleko
1. stopień wyższy od przysłówka: daleko;
2. następnie, później;
3. słowo oznaczające rozpoczęcie, przeważnie nagłe, jakiejś czynności; nuż, nuże;
4. wykrzyknik oznaczający zachętę do zrobienia czegoś

# dawniej

stopień wyższy od przysłówka: dawno
1. stopień wyższy od przysłówka: dawno;
2. poprzednio, przedtem

# dawniej

poprzednio, uprzednio, przedtem

# krzykliwiej

stopień wyższy od przysłówków: krzykliwie, krzykliwo
stopień wyższy od przysłówków: krzykliwie. krzykliwo

# amharski

1. Amhara (region lub członek ludu);
2. język amharski - język semicki z grupy etiopskiej; amhara
Amhara (mieszkaniec Etiopii mówiący po amharsku)

# amhara

język semicki z grupy etiopskiej; język amharski

# Amhara

jeden z regionów administracyjnych Etiopii

# najzwyklej

stopień najwyższy od przysłówka: zwykle (zwyczajnie, pospolicie); najzwyczajniej, najpospoliciej
słowo używane dla podkreślenia zwyczajności jakiegoś stanu, czynności, często w wyrażeniu "najzwyklej w świecie" (np. Najzwyklej w świecie przyszedł do klubu i nawet próbował z nią pogadać. Tak trudno przyjść i najzwyklej poprosić?); zwyczajnie, po prostu

# pomniejszy

1. mniejszy w porównaniu z innym tego samego rodzaju;
2. mniej ważny od innych, mniej wartościowy, drugorzędny
stopień wyższy od przymiotnika: pomny; bardziej pomny

# hammam -11-10 maf

tradycyjna łaźnia parowa z tradycji islamskiej
łaźnia muzułmańska

# saragosyjka -11-09

mieszkanka Saragossy (miasta w Hiszpanii)
mieszkaniec Saragossy (miasta w Hiszpanii)

# jeżowianka

mieszkanka Jeżowa (miasta w Polsce)
mieszkaniec Jeżowa (miasta w Polsce)

# frampolanka

mieszkanka Frampola (miasta w Polsce)
mieszkaniec Frampola (miasta w Polsce)

# pusańczyk

mieszkaniec Pusanu (miasta w Korei Południowej)
mieszkaniec Pusanu (miasta w Korei Południowej, największego ośrodka portowego Półwyspu Koreańskiego, funkcjonującego na prawach metropolii)

# deboszować

dawniej: prowadzić życie lekkie, awanturnicze, hulaszcze; hulać, lumpować, knajpować, bumblować, bumlować, bomblować
dawniej: prowadzić życie lekkie, awanturnicze, hulaszcze; hulać, lumpować, knajpować, bumblować || bumlować || bomblować

# tryumfalniejszy -11-08

stopień wyższy od przymiotnika: tryumfalny
stopień najwyższy od przymiotnika: tryumfalny

# najchyżej

stopień najwyższy od przysłówka: chyżo
stopień wyższy od przysłówka: chyżo

# karniwor -11-02

potocznie:
1. dieta oparta na produktach pochodzenia zwierzęcego; dieta karniwora;
2. mięsożerca

# fusiara -11-01

potocznie: zmielona kawa zalana wrzątkiem; parzucha, kawa po turecku

# parzucha

1. zmielona kawa zalana wrzątkiem; fusiara, kawa po turecku
2. w gwarze poznańskiej - zupa z kapusty gotowanej na słodko; kapuśniak

# mobility

trening mobility - ćwiczenia zwiększające zakres ruchu i elastyczność stawów oraz mięśni

# piwniczak

potocznie: osoba spędzająca dużo czasu w domu, zwykle przy komputerze, unikająca wyjść i spotkań towarzyskich; piwniczniak
potocznie: osoba spędzająca dużo czasu w domu, zwykle przy komputerze, unikająca wyjść i spotkań towarzyskich

# farmazoniarz

osoba, która opowiada bzdury, kłamie, przechwala się bez pokrycia; farmazon, szachraj

# rozrzeźbiony

pokryty licznymi zagłębieniami, wypukłościami lub formami

# beauty

branża beauty - sektor usług i produktów związanych z urodą

# gigowy

potocznie: gigabitowy, gigabajtowy
potocznie: gigabitowy, gigabajtowy

# dwukulturowy

związany z dwiema kulturami, funkcjonujący w dwóch kulturach

# repsznur

linka pomocniczna, używana we wspinaczce, alpinizmie i pracach wysokościowych; rep

# rozstany

potocznie: będący po rozstaniu z kimś
potocznie: taki, który się rozstał

# portfenetr

okno sięgające do podłogi, zabezpieczone zewnętrzną balustradą lub niską kratą, charakterystyczne dla architektury pałacowej; balkon francuski, rzygownik
okno sięgające do podłogi, zabezpieczone zewnętrzną balustradą lub niską kratą, charakterystyczne dla architektury pałacowej

następne >