SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

Ostatnie znaczenia

# pit-stop 2023-03-03 tevex

pit stop;
1. w wyścigach samochodowych:
a) kilkusekundowa przerwa na zatankowanie pojazdu i wymianę opon;
b) stanowisko obsługi technicznej;
2. żartobliwie: postój w trakcie podróży

pit-stop; w wyścigach samochodowych:
1. kilkusekundowa przerwa na zatankowanie pojazdu i wymianę opon;
2. stanowisko obsługi technicznej

# industrial 2023-03-02

[czytaj: indastrial]
1. styl w muzyce elektronicznej, którego utwory opierają się na odgłosach cywilizacji;
2. obiekty architektury przemysłowej i poprzemysłowej;
3. nurt w sztuce szukający inspiracji w formach związanych z cywilizacją przemysłową

[czytaj: indastrial] styl w muzyce elektronicznej, którego utwory opierają się na odgłosach cywilizacji

# rigips

płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; gips-karton, karton-gips, kartongips, regips, płyta regipsowa, suchy tynk

płyta kartonowo-gipsowa stosowana w budownictwie; płyta regipsowa, regips

# regips

płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; gips-karton, karton-gips, kartongips, rigips, płyta regipsowa, suchy tynk

płyta kartonowo-gipsowa stosowana w budownictwie; płyta regipsowa, rigips

# kartongips

płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; karton-gips, gips-karton, regips, rigips, płyta regipsowa, suchy tynk

środowiskowo: płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; karton-gips, gips-karton

# karton-gips

płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; gips-karton, kartongips, regips, rigips, płyta regipsowa, suchy tynk

środowiskowo: płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; kartongips, gips-karton

# gips-karton

płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; karton-gips, kartongips, regips, rigips, płyta regipsowa, suchy tynk

środowiskowo: płyta z kartonu i gipsu stosowana w budownictwie; karton-gips, kartongips

# cool hunting

[czytaj: kul hanting] wyszukiwanie, obserwowanie i badanie przez firmę nowych tendencji w grupach społecznych w celu dopasowania produktów do ich potrzeb; coolhunting

# coolhunting

[czytaj: kulhanting] wyszukiwanie, obserwowanie i badanie przez firmę nowych tendencji w grupach społecznych w celu dopasowania produktów do ich potrzeb; cool hunting

[czytaj: kulhanting] wyszukiwanie, obserwowanie i badanie przez firmę nowych tendencji w grupach społecznych w celu dopasowania produktów do ich potrzeb

# kokonizm

spędzanie większości czasu w domu, dystansowanie się od bliskich osób i tłumienie w sobie uczuć; kokoning, cocooning

# cocooning

[czytaj: kokuning lub kokoning] spędzanie większości czasu w domu, dystansowanie się od bliskich osób i tłumienie w sobie uczuć; kokoning, kokonizm

[czytaj: kokuning lub kokoning] spędzanie większości czasu w domu; kokoning

# kokoning

spędzanie większości czasu w domu, dystansowanie się od bliskich osób i tłumienie w sobie uczuć; cocooning, kokonizm

spędzanie większości czasu w domu; cocooning

# aeroboksing

[czytaj: aeroboks-ink] aerobik z elementami sztuk walki, np. boksu, karate itp.; aerobox, aeroboxing, aeroboks

# aeroboks

aerobik z elementami sztuk walki, np. boksu, karate itp.; aerobox, aeroboxing, aeroboksing

aerobik z elementami sztuk walki, np. boksu, karate itp.; aerobox, aeroboxing

# aerobox

aerobik z elementami sztuk walki, np. boksu, karate itp.; aeroboks, aeroboxing, aeroboksing

aerobik z elementami sztuk walki, np. boksu, karate itp.; aeroboks, aeroboxing

# aeroboxing

aerobik z elementami sztuk walki, np. boksu, karate itp.; aerobox, aeroboks, aeroboksing

aerobik z elementami sztuk walki, np. boksu, karate itp.; aerobox, aeroboks

# wolumin

w informatyce: wydzielony obszar pamięci masowej do przechowywania informacji

# przyp.

skrót od:
1. przypis;
2. przypadek

skrót od: przypis

# prządki

1. dawny zwyczaj ludowy, zgodnie z którym młode kobiety, zanim wyszły za mąż, własnoręcznie plotły nici na płótno, z którego szyte były suknie;
2. rodzina motyli; jedwabnikowate, prządkowate

rodzina motyli; jedwabnikowate, prządkowate

# pok.

skrót od: pokój

skrót od pokój

# na odpierdol się

wulgarnie: nie wkładając odpowiedniego wysiłku, niedbale, bez ambicji, byle jak; na odpierdol, na odwal się, na odtrąbiono

wulgarnie: nie wkładając odpowiedniego wysiłku, niedbale, bez ambicji, byle jak (np. Kolejna robota wykonana na odpierdol się!); na odpierdol

# Mustang

1. model samochodu marki Ford;
2. firma produkująca odzież i obuwie;
3. marka odzieży i obuwia

model samochodu marki Ford

# okrakiem

1. w pozycji z rozstawionymi nogami; w rozkroku;
2. bez jednoznacznej decyzji i wyraźnego stanowiska w spornych kwestiach

obejmując coś rozstawionymi nogami; w rozkroku

# bandyctwo 2023-03-01

1. dokonywanie napadów, grabieży i morderstw; bandytyzm;
2. działanie przynoszące ludziom szkodę, zasługujące na potępienie i karę; bandytyzm;
3. ogół bandytów

dokonywanie morderstw, napadów, rozbojów; bandytyzm

# bandytyzm

bandyctwo;
1. dokonywanie napadów, grabieży i morderstw;
2. działanie przynoszące ludziom szkodę, zasługujące na potępienie i karę

dokonywanie morderstw, napadów

# dzieńdoberek

żartobliwie: grzecznościowa forma powitania

# cukroholizm

uzależnienie od spożywania produktów zawierających cukier

# bitelsówa

beatlesówka, bitlesówka, bitelsówka;
1. płaska, owalna czapka z daszkiem, popularna w latach 60. XX wieku;
2. skórzany but na wysokim obcasie, z wąskim i długim noskiem i cholewką sięgającą do kostki, popularny w latach 60. XX wieku

płaska, owalna czapka z daszkiem, popularna w latach 60. XX wieku; beatlesówka, bitlesówka, bitelsówka

# bitelsówy

rodzaj skórzanego obuwia na wysokim obcasie, z wąskimi i długimi noskami i cholewkami sięgającymi do kostki, popularnego w latach 60. XX wieku; beatlesówki, bitelsówki

# bitelsówki

rodzaj skórzanego obuwia na wysokim obcasie, z wąskimi i długimi noskami i cholewkami sięgającymi do kostki, popularnego w latach 60. XX wieku; beatlesówki, bitelsówy

# beatlesówki

[czytaj: bitelsówki] rodzaj skórzanego obuwia na wysokim obcasie, z wąskimi i długimi noskami i cholewkami sięgającymi do kostki, popularnego w latach 60. XX wieku; bitelsówki, bitelsówy

# combo

[czytaj: kombo] kombo;
1. kilkuosobowy zespół jazzowy;
2. urządzenie łączące cechy dwóch lub więcej typów urządzeń;
3. potocznie: połączenie, kombinacja;
4. samochód typu Opel Combo;

[czytaj: kombo]
1. mały zespół jazzowy;
2. samochód typu Opel Combo;
3. środowiskowo: połączenie, kombinacja; kombo

# kombo

combo;
1. kilkuosobowy zespół jazzowy;
2. urządzenie łączące cechy dwóch lub więcej typów urządzeń;
3. potocznie: połączenie, kombinacja

combo;
1. mały zespół jazzowy;
2. środowiskowo: połączenie, kombinacja

# balety

potocznie: zabawa taneczna; tańce

w gwarze młodzieżowej: zabawa, zwłaszcza taneczna, impreza; balet

# wróć

1. komenda nakazująca zaprzestanie wykonywanej czynności;
2. żartobliwie: wyraz używany przed sprostowaniem czegoś, co powiedziało się omyłkowo

komenda nakazująca zaprzestanie wykonywanej czynności

# menadżer

w informatyce: program komputerowy do zarządzania plikami, programami itp.; menedżer, manager

# manager

[czytaj: menadżer lub menedżer] w informatyce: program komputerowy do zarządzania plikami, programami itp.; menedżer, menadżer

# menedżer

w informatyce: program komputerowy do zarządzania plikami, programami itp.; manager, menadżer

# brezylia

przestarzale:
1. drzewo lub pnący krzew z rodziny bobowatych; cezalpinia, brezylka;
2. drewno lub kora brezylki - drzewa

drzewo lub pnący krzew z rodziny bobowatych; cezalpinia, brezylka

# piznąć

pizdnąć, pizgnąć; wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć;
2. mocno rzucić;
3. wybuchnąć

wulgarnie: uderzyć, walnąć, trzasnąć; pizdnąć, pizgnąć

# pizdnąć

pizgnąć, piznąć; wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć;
2. mocno rzucić;
3. wybuchnąć

wulgarnie: uderzyć, walnąć, trzasnąć; piznąć, pizgnąć

# pizgnąć

pizdnąć, piznąć; wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć;
2. mocno rzucić;
3. wybuchnąć

wulgarnie:
1. uderzyć, walnąć, trzasnąć; pizdnąć, piznąć;
2. rzucić czymś

# zając

potocznie: zawodnik forsujący tempo w początkowej fazie biegu

zawodnik forsujący tempo w początkowej częsci biegu

# legun

przestarzale: żołnierz legionów polskich z I wojny światowej; legionista

potocznie: żołnierz legionów polskich z I wojny światowej; legionista

# kolorówka

1. maszyna powlekająca papier farbą; powlekarka;
2. potocznie:
a) ogół kosmetyków do wykonywania makijażu;
b) prasa kolorowa;
c) to, co jest kolorowe, np. film

1. maszyna powlekająca papier farbą; powlekarka;
2. potocznie: to, co jest kolorowe, np. film

# sportówka

potocznie:
1. kobieta uprawiająca sport; sportowczyni, sportsmenka, sportswoman;
2. samochód sportowy;
3. szkoła sportowa;
4. szkolna klasa sportowa;
5. ubranie sportowe;
6. rodzaj wózka dziecięcego;
7. sportowy zegarek na rękę; smartwatch;
8. sportowa gra wideo;
9. anime o sporcie

1. potocznie: rodzaj wózka dziecięcego;
2. dawniej: sportsmenka

# Pegasus

8-bitowa konsola gier wideo, klon japońskiej konsoli Famicom

# obrumieniać

przypiekać lub podsmażać jedzenie ze wszystkich stron na kolor jasnobrązowy

# obrumienić

przypiec lub podsmażyć jedzenie ze wszystkich stron na kolor jasnobrązowy

# naobierać

usunąć wierzchnią warstwę z wielu obiektów

# delikates 2023-02-28

żartobliwie: osoba delikatna i wybredna

# podskakiwacz

potocznie:
1. osoba gorliwie spełniająca czyjeś życzenia w celu uzyskania jakichś korzyści; lizus, podlizuch, wazeliniarz;
2. osoba niepokorna wobec ludzi, do których powinna odnosić się z szacunkiem; buntownik

okazjonalizm: ktoś, kto gorliwie (w podskokach) spełnia czyjeś życzenia, nadskakuje komuś; lizus, podlizuch, wazeliniarz

# odbieg

1. zmiana czegoś ustalonego, rozpoczętego;
2. najmniejszy odstęp czasu odjazdu dwóch pociągów jadących w tym samym kierunku;
3. lina służąca do umocowania statku przy lądzie lub do holowania; cuma;
4. dawniej: odbieganie, ucieczka, odwrót

1. lina służąca do umocowania statku przy lądzie lub do holowania; cuma;
2. dawniej: odbieganie, ucieczka, odwrót

# schód

podwyższenie, na którym stawia się stopę, żeby wejść wyżej lub zejść niżej; stopień

dawniej: szereg stopni z poręczą służących do wchodzenia i schodzenia

# kąpiołka

żartobliwie: kąpiel

rzadko:
1. zdrobnienie od: kąpiel;
2. w gwarze poznańskiej: łazienka

# ct.

skrót od: cent; ct

# ct

skrót od:
1. cent; ct.;
2. karat;
3. karatowy

# zrzynka

1. mały kawałek oderżnięty od całości; zrzynek, skrawek, ścinek;
2. potocznie: skopiowany od kogoś tekst lub pomysł

potocznie: skopiowany, zerżnięty od kogoś tekst

# zrzynek

mały kawałek oderżnięty od całości; zrzynka, skrawek, ścinek

mały kawałek oderżnięty od całości; skrawek; ścinek

# wyżerka

potocznie:
1. spotkanie towarzyskie połączone z obfitym jedzeniem;
2. smaczne jedzenie w dużej ilości

# wodzionka

zupa z wody i rozdrobnionego chleba; wodzianka, kapłon, kapłonek

śląska zupa z czerstwego chleba, czosnku i tłuszczu zwierzęcego

# wodzianka

zupa z wody i rozdrobnionego chleba; wodzionka, kapłon, kapłonek

zupa z wody i chleba

# scrapbooking

[czytaj: skrapbuking]
1. metoda ozdabiania i tworzenia albumów ze zdjęciami i pamiątkami rodzinnymi;
2. przedmiot wykonany lub ozdobiony metodą scrapbookingu

[czytaj: skrapbuking] metoda ozdabiania i tworzenia albumów ze zdjęciami i pamiątkami rodzinnymi

# plank

podpór na przedramionach i palcach stóp z utrzymaniem naturalnej krzywizny kręgosłupa; deska

ćwiczenie gimnastyczne do modelowania mięśni brzucha

# kratować

wstawiać kraty w jakiś otwór, zabezpieczać kratami; okratowywać

# okratowywać

wstawiać kraty w jakiś otwór, zabezpieczać kratami; kratować

zabezpieczać, opatrywać kratami

# oficerka

1. kobieta zajmująca pozycję od podporucznika wzwyż w siłach zbrojnych i innych organizacjach o strukturze wojskowej;
2. potocznie: szkoła oficerska

oficer

# oficer

osoba zajmująca pozycję od podporucznika wzwyż w siłach zbrojnych i innych organizacjach o strukturze wojskowej

osoba zajmująca odpowiednią pozycję w hierarchii jakiejś służby

# mikrobiolog

specjalista badający mikroorganizmy

specjalista w zakresie mikrobiologii

# legato

1. część utworu muzycznego grana legato (płynnie łącząc kolejne dźwięki);
2. sposób wydobywania dźwięków w utworze muzycznym polegający na płynnym przechodzeniu w następny dźwięk

część utworu muzycznego grana legato (płynnie łącząc kolejne dźwięki)

# jednojajeczny

1. mający w składzie jedno jajko;
2. żartobliwie:
a) tylko tylko jedno jądro;
b) pochodzący z tej samej komórki jajowej

mający w składzie jedno jajko, np. ciasto jednojajeczne

# geoblocking

[czytaj: geobloking] blokowanie dostępności do stron lub usług internetowych z określonych lokalizacji; geoblokada

[czytaj: geobloking] blokowanie dostępu do witryn internetowych i aplikacji na podstawie miejsca pobytu internauty

# geoblokada

blokowanie dostępności do stron lub usług internetowych z określonych lokalizacji; geoblocking

blokowanie dostępności do stron internetowych z określonych lokalizacji

# buch

potocznie:
1. zaciągnięcie się papierosem, skrętem itp.;
2. wdychany dym z papierosa, skręta itp.;
3. duża lub gruba książka

potocznie: zaciągnięcie się papierosem, skrętem itp.

# brązowniczka

1. rodzaj grzybów z rodziny tarczownicowatych;
2. rzemieślniczka wykonująca przedmioty z brązu;
3. pejoratywnie: kobieta ukazująca kogoś lub coś w sposób wyłącznie pozytywny, pomijając wady

brązownik

# barbering

fryzjerstwo męskie połączone z goleniem oraz pielęgnacją zarostu

fryzjerstwo męskie

# barberka

fryzjerka męska zajmująca się także goleniem oraz pielęgnacją zarostu

fryzjerka męska zajmująca się także strzyżeniem brody

# barber

fryzjer męski lub salon fryzjerski zajmujący się także goleniem oraz pielęgnacją zarostu

fryzjer męski zajmujący się także strzyżeniem brody

# autochtonizm

1. należenie do rdzennej ludności danego obszaru;
2. cecha czegoś pochodzącego z tego samego obszaru, na którym aktualnie występuje;
3. cecha mas skalnych, które pozostają na tym samym miejscu podczas ruchów górotwórczych

należenie do rdzennej ludności danego obszaru

# lilaróż

1. mający kolor różowy z liliowym odcieniem; lilioworóżowy;
2. tak jak kolor różowy z liliowym odcieniem

mający kolor różowy z liliowym odcieniem

# napierśnik

1. część zbroi osłaniająca piersi; plastron;
2. element stroju sportowego ochraniający klatkę piersiową;
3. ozdoba noszona na klatce piersiowej;
4. część uprzęży otaczająca pierś konia

obok hełmu najważniejsza część konstrukcyjna pełnej zbroi płytowej, wykuta z jednego płatu blachy stalowej, która stanowiła ochronę korpusu ludzkiego

# napiętnik

1. część buta osłaniająca piętę; napiętek;
2. ochraniacz na piętę

część buta osłaniająca piętę; napiętek

# anhedonia

niezdolność odczuwania przyjemności i radości

nieodczuwanie przyjemności w sytuacjach, które są przyjemne; charakterystyczne w depresji i innych zaburzeniach psychicznych

# jarmarkowy 2023-02-27

jarmarczny;
1. jarmark;
2. świadczący o braku gustu, tandetny

przymiotnik od: jarmark

# jarmarczny

jarmarkowy;
1. jarmark;
2. świadczący o braku gustu, tandetny

1. dotyczący jarmarku;
2. pozbawiony dobrego smaku, tandetny

# majoran

gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych; majeranek ogrodowy, lebiodka majeranek

# technofob

osoba czująca strach lub niechęć do zaawansowanych technologii lub złożonych urządzeń

osoba czująca strach lub niecheć do zaawansowanych technologii lub złożonych urządzeń

# klar

1. wykonywanie prac porządkowych na statku;
2. gwarowo: ład, porządek;
3. przezroczysty syrop, lukier;
4. dawniej: klarowność, przezroczystość

staranne i przepisowe ułożenie na okręcie osprzętu pokładowego

# koiciel

osoba, która działa uspokajająco, wpływa łagodząco na kogoś

osoba, która działa uspokakająco, wpływa łagodząco na kogoś

# polewik

w mitologii słowiańskiej: demon polny, żyjący w zbożu i opiekujący się nim; polewoj

w mitologii słowiańskiej: demon polny, zyjący w zbożu i opiekujący się nim; polewoj

# przemacerowywać

zmieniać kogoś lub coś w znacznym stopniu pod wpływem działania pewnych czynników

# przemacerować

1. poddać coś działaniu płynu w celu zmiękczenia lub wywołania zmian chemicznych; wymacerować, zmacerować;
2. zmienić kogoś lub coś w znacznym stopniu pod wpływem działania pewnych czynników

# wymacerować

poddać coś działaniu płynu w celu zmiękczenia lub wywołania zmian chemicznych; zmacerować, przemacerować

# zmacerować

poddać coś działaniu płynu w celu zmiękczenia lub wywołania zmian chemicznych; wymacerować, przemacerować

poddać coś działaniu płynu w celu zmiękczenia lub wywołania zmian chemicznych

# pogodowy

1. wynikający ze stanu pogody; atmosferyczny;
2. dotyczący prognozy pogody; synoptyczny

# kołowy

1. mający kształt koła; kolisty;
2. biegnący po linii obwodu koła;
3. poruszany za pomocą kół;
4. związany z pojazdami poruszającymi się na kołach

związany z kołem; obrotowy

# pociaprać

pociapać; potocznie:
1. pobrudzić, poplamić czymś płynnym; oświnić, umazać, pofajdać;
2. porozdrabniać i porozgarniać jedzenie;
3. pociaprać się -
a) pobrudzić się czymś mazistym; popaprać się, uwalić się, zaciapać się;
b) pogrzebać w czymś mokrym, mazistym; pobabrać się

# pobimbać

potocznie: spędzić pewien czas, nic nie robiąc; polenić się, poleniuchować, poobijać się, pobyczyć się

potocznie: spędzić pewien czas na bimbaniu; poleniuchować

# odpatrywać

spatrywać; potocznie:
1. kopiować cudzy tekst lub pomysł i podawać go za swój; ściągać, odgapiać, zgapiać;
2. robić coś w sposób podobny do kogoś, kto zrobił to już wcześniej

potocznie: odpisywać od kogoś rozwiązane zadanie szkolne; ściągać, spatrywać, odgapiać, zgapiać

# odpatrzyć

1. potocznie: skopiować cudzy tekst lub pomysł i podać go za swój; ściągnąć, spatrzyć, odgapić, zgapić;
2. potocznie: zrobić coś w sposób podobny do kogoś, kto zrobił to już wcześniej; spatrzyć;
3. odpatrzyć się - dawniej: napatrzyć się, naprzyglądać się

1. potocznie: odpisać od kogoś rozwiązane zadanie szkolne; ściągnąć, spatrzyć, odgapić, zgapić;
2. odpatrzyć się - dawniej: napatrzyć się, naprzyglądać się

następne >