SJP
*
SŁOWNIK SJP

X

Ostatnie znaczenia

# rozbujały -04-22 maf

1. taki, który zaczął przechylać się w przeciwne strony; rozkołysany, bujający się;
2. o roślinności; nadmiernie wyrosły, bujny;
3. taki, którego intensywność lub zakres znacznie się zwiększyły

1. taki, który zaczął się przechylać się w przeciwne strony; rozkołysany, bujający się;
2. o roślinności; nadmiernie wyrosły, bujny;
3. taki, którego intensywność lub zakres znacznie się zwiększyły

# bokobrody

zarost po obu stronach twarzy sięgający ust; baki, baczki, faworyty, pekaesy

zarost po obu stronach twarzy sięgający ust; baki;, baczki, faworyty, pekaesy

# pelikany

1. rodzina ptaków; pelikanowate;
2. potocznie: obwisająca skóra ramion; motylki, skrzydełka

1. rodzina ptaków; pelikanowate;
2. potocznie: potocznie: obwisająca skóra ramion; motylki, skrzydełka

# deca

[czytaj: deka] środowiskowo: steryd zawierający dekanian nandrolonu, przyjmowany w formie zastrzyków, odpowiadający za przyrost tkanki mięśniowej, np. Deca-Durabolin; deka

[czytaj: deka] środowiskowo: steryd zawierający dekanianu nandrolonu, przyjmowany w fromie zastrzyków, odpowiadający za przyrost tkanki mięśniowej, np. Deca-Durabolin; deka

# mam

wykrzyknik używany, gdy wpadnie się na jakiś pomysł lub znajdzie się rozwiązanie problemu; eureka, heureka

wykrzyknik używany, wpadnie się na jakiś pomysł lub znajdzie się rozwiązanie problemu; eureka, heureka

# bezcukrowy

niezawierający cukru

niezwierający cukru

# gąskowaty

o cechach gąskowatych (rodzina grzybów)

o echach gąskowatych (rodzina grzybów)

# operacjonalizować

opracowywać procedurę, technologię lub algorytm do rozwiązania jakiegoś problemu

opracowywać procedurę, technologię lub algorytm dla rozwiązania jakiegoś problemu

# reishi

[czytaj: rejszi lub rejsi] gatunek grzybów z rodziny żagwiowatych; lakownica żółtawa

[czytaj: rejszi lbu rejsi] gatunek grzybów z rodziny żagwiowatych; lakownica żółtawa

# taplać

potocznie:
1. nurzać coś w wodzie, błocie;
2. taplać się - brnąć w wodzie lub błocie; pławić się

potocznie:
1. nurzac coś w wodzie, błocie;
2. taplać się - brnąć w wodzie lub błocie; pławić się

# symplektyczny

geometria symplektyczna - gałąź matematyki zajmująca się badaniem struktur geometrycznych związanych z mechaniką klasyczną i układami dynamicznymi

geometria symplektyczna - gałąź matematyki zajmująca się badaniem struktur geometrycznych związanych z mechaniką klasyczną i układami dynamicznym

# wykłamać

kłamiąc, uzyskać, osiągnąć coś

kłamiąć, uzyskać, osiągnąć coś

# wykłamywać

kłamiąc, uzyskiwać, osiągać coś

kłamiąć, uzyskiwać, osiągać coś

# preautoryzacja

operacja bankowa polegająca na zablokowaniu środków klienta na poczet przyszłej płatności

operacja bankowa polegająca zablokowaniu środków klienta na poczet przyszłej płatności

# strzelczyk

rodzaj z rzędu ryb okoniokształtnych

rodzaj rodzaj z rzędu ryb okoniokształtnych

# nonagilion

liczba 10 podniesiona do potęgi 540.

liczba 10 podniesiona potęgi 540.

# jodłownica

rodzaj grzybów z rodziny jodłownicowatych

rodzaj grzybów z rodziny jodlownicowatych

# bajda -04-20

wiadomość, relacja, opowiadanie zmyślone, nieprawdziwe, niemające sensu; brednia, bzdura

wiadomość, relacja, opowiadanie zmyślone, nieprawdziwe, nie mające sensu; brednia, bzdura

# audion -04-17

najprostszy lampowy odbiornik radiowy, obecnie nieprodukowany

najprostszy lampowy odbiornik radiowy, obecnie nie produkowany

# zasądzić -04-14

przyznać coś komuś lub skazać kogoś na podstawie orzeczenia sądowego

# audiofil -04-13

osoba szczególnie zainteresowana wysoką jakością dźwięku i sprzętem do jego odtwarzania

osoba przesadnie zainteresowana wysoką jakością odtwarzanego dźwięku, która kupuje wyłącznie sprzęt odtwarzający najwyższej klasy

# trumpizacja -03-23

[czytaj: trampizacja] zmiana czegoś (np. polityki) na styl typowy dla prezydenta Donalda Trumpa

[czytaj: trampizacja] styl polityki charakterystyczny dla prezydenta Donalda Trumpa

# trumpizm

styl polityczny i ideologia związana z Donaldem Trumpem

# na poły

książkowo: częściowo, niezupełnie

# ortofaszysta -03-16

środowiskowo: internetowy purysta językowy; grammar nazi

[czytaj: gramar naz-i] środowiskowo: internetowy purysta językowy; grammar nazi

# limerencja -03-15

intensywny, obsesyjny stan zakochania z pragnieniem wzajemności uczucia

# heroika

utwory literackie opowiadające o czynach bohaterskich i heroicznych

# beton

twardy materiał budowlany z cementu, kruszywa i wody

# głupawka

nagły, niekotrolowany napad śmiechu lub wygłupów

# rozłąka

chwilowe oddalenie od bliskiej osoby lub miejsca, powodujące tęsknotę

# spłukiwalny -02-20

dający się spłukiwać

# supercykl

długotrwały okres wzrostu cen surowców lub aktywów

# robodoradca

automatyczny doradca finansowy

# Barbórka -02-09

święto górnicze

swięto górnicze

# polecanka -02-08 tevex

potocznie: polecenie, rekomendacja; polecajka

# polecajka

potocznie: polecenie, rekomendacja; polecanka

potocznie: rekomendacja

# wyciek -01-24

1. wydostawanie się substancji z jakiegoś miejsca; wypływ;
2. to, co z czegoś wycieka; wydzielina;
3. niekontrolowana utrata jakichś dóbr; ubytek;
4. przedostanie się poufnych informacji do niepowołanych osób; przeciek

1. wypływanie czegoś, wyciekanie czegoś;
2. ciecz lub coś co wycieka

# Gay-Lussac maf

[czytaj: ge lüSAK albo ge liSAK] nazwisko

[czytaj: ge lüSAK albo ge liSAK] nazwisko, m.in. Joseph Louis Gay-Lussac (1778-1850) - francuski chemik i fizyk; otrzymał metaliczny sól, potas oraz cyjanowodór; jako pierwszy zastosował w analizie chemicznej miareczkowanie

# barbet -01-22 tevex

rasa psów myśliwskich

# oligozoospermia

zbyt niska liczba plemników w nasieniu (poniżej 15 mln/1 ml ejakulatu)

# oligowolemia

obniżenie objętości krążącej krwi w organizmie, spowodowane krwotokiem lub ubytkiem osocza

# oligotroficzność

oligotrofizm, oligotrofia;
1. mała ilość zasobów pokarmowych w śródlądowych zbiornikach wodnych;
2. cecha roślin skąpożywnych, mających niskie wymagania glebowe

# oligotrofizm

oligotrofia, oligotroficzność;
1. mała ilość zasobów pokarmowych w śródlądowych zbiornikach wodnych;
2. cecha roślin skąpożywnych, mających niskie wymagania glebowe

skąpe występowanie zasobów pokarmowych w śródlądowych zbiornikach wodnych, zwłaszcza w młodych, dużych i głębokich jeziorach o dużej zawartości tlenu i skąpych osadach organicznych

# oligotrofia

oligotrofizm, oligotroficzność;
1. mała ilość zasobów pokarmowych w śródlądowych zbiornikach wodnych;
2. cecha roślin skąpożywnych, mających niskie wymagania glebowe

niska zawartość substancji odżywczych w środowisku; oligotroficzność

# oligopson

sytuacja na rynku, w której nie ma dużej konkurencji po stronie popytu na dane dobro lub usługę

# oligocukier

cukier, którego cząsteczki są zbudowane z dwóch do dziesięciu cząsteczek monosacharydów, połączonych wiązaniem glikozydowym, np. glukoza, fruktoza, maltoza; oligoza, oligosacharyd, cukier złożony

# oligoza

sacharyd, którego cząsteczki są zbudowane z dwóch do dziesięciu cząsteczek monosacharydów, połączonych wiązaniem glikozydowym, np. glukoza, fruktoza, maltoza; oligosacharyd, oligocukier, cukier złożony

sacharyd, którego cząsteczka jest zbudowana z dwóch do dziesięciu cząsteczek monosacharydów, połączonych wiązaniem glikozydowym, np. maltoza; oligosacharyd, cukier złożony

# oligosacharyd

sacharyd, którego cząsteczki są zbudowane z dwóch do dziesięciu cząsteczek monosacharydów, połączonych wiązaniem glikozydowym, np. glukoza, fruktoza, maltoza; oligoza, oligocukier, cukier złożony

sacharyd, którego cząsteczka jest zbudowana z dwóch do dziesięciu cząsteczek monosacharydów, połączonych wiązaniem glikozydowym, np. maltoza; oligoz, cukier złożony

# rodolia

rodzaj chrząszczy z rodziny biedronkowatych

# letniaczek -01-20 maf

potocznie: utwór na lato

potocznie: utowór na lato

# preambuła -01-16

wstęp do aktu prawnego; preambula; preambulum

wstęp do aktu prawnego; preambula; praeambulum

# romansidło -01-13 tevex

pejoratywnie: lichy, nędzny romans (powieść)

# grafomaństwo

grafomania;
1. pisanie utworów literackich przez nieutalentowane osoby;
2. ogół bezwartościowych utworów literackich

nieumiejętność pisania utworów literackich

# grafomania

grafomaństwo;
1. pisanie utworów literackich przez nieutalentowane osoby;
2. ogół bezwartościowych utworów literackich

1. tworzenie literatury przy braku talentu literackiego;
2. literatura wynikła z takiej twórczości; szmira, kicz

# popelina -01-11 maf

1. rodzaj tkaniny o gęstym splocie, zazwyczaj bawełnianej lub jedwabnej
2. potocznie: coś kiepskiego, słabej jakości lub sytuacja, która źle poszła, była rozczarowująca

tkanina bawełniana lub jedwabna

# mobilniak -01-10 tevex

środowiskowo: gra przeznaczona na urządzenia mobilne (np. smartfony, tablety); mobilka

# mobilka

środowiskowo: gra przeznaczona na urządzenia mobilne (np. smartfony, tablety); mobilniak

# udu

afrykański instrument perkusyjny

# mandriola

instrument muzyczny z rodziny lutni, odmiana mandoliny

# samochcąc -01-02

dawniej: z własnej woli, dobrowolnie

# zosia samosia

żartobliwie: samodzielna, rezolutna dziewczyna; samosia

# samosia

żartobliwie: samodzielna, rezolutna dziewczyna; zosia samosia

# swatch 2024-12-29 maf

[czytaj: słocz]
1. próbka kosmetyku nakładana na skórę w celach testowych; słocz;
2. zegarek marki Swatch;

[czytaj: słocz]
1. zegarek marki Swatch;
2. próbka kosmetyku nakładana na skórę w celach testowych; słocz

# skinhed 2024-12-28

przedstawiciel podkultury młodzieżowej wyrażającej sprzeciw wobec norm społecznych agresywnym zachowaniem, brutalnością i szokującym ubiorem, wyznający albo poglądy rasistowskie, skrajnie prawicowe lub nazistowskie, albo lewicowe i anarchistyczne; skin, skinhead

przedstawiciel podkultury młodzieżowej wyrażającej sprzeciw wobec norm społecznych agresywnym zachowaniem, brutalnością i szokującym ubiorem, wyznający albo poglądy rasistowskie, skrajnie prawicowe lub nazistowskie, albo lewicowe i anarchistyczne; skin, skinhed

# arbitralny 2024-12-26

1. opierający się na własnym uznaniu, bez ustalonych zasad czy konsultacji;
2. narzucający swoje opinie lub decyzje, nie uznający sprzeciwu

nieliczący się ze zdaniem innych, narzucający swoje opinie i rozstrzygnięcia (np. arbitralne sądy, arbitralna decyzja)

# pomieniać 2024-12-20 tevex

potocznie: zamieniać, wymieniać

# wywiązywać

wyplątywać z zawiązania, usuwać związanie, więzy

# wywiązać

wyplątać z zawiązania, usunąć związanie, więzy

# wysforować

wysunąć, wyprowadzić na prowadzenie (zwykle konia)

# wykrwawić

1. spowodować zagrażający życiu upływ krwi;
2. spuścić krew z zabijanego zwierzęcia

# wykrwawiać

1. powodować zagrażający życiu upływ krwi;
2. spuszczać krew z zabijanego zwierzęcia

# sprzężoność

klasa sprzężoności - pojęcie z teorii grup w algebrze abstrakcyjnej

# półprosty

iloczyn półprosty - pojęcie z algebry abstrakcyjnej, odnoszące się do konstrukcji grup złożonych z dwóch podgrup w określony sposób

# półpierwszy

liczba półpierwsza - liczba naturalna będąca iloczynem dwóch liczb pierwszych (niekoniecznie różnych)

# półnormalny

rozkład półnormalny - rodzaj rozkładu prawdopodobieństwa

# podmontowywać

montując, podłączać

# podmontować

montując, podłączyć

# napalać

1. rozniecać ogień, spalać w piecu pewną ilość opału;
2. palić dużo czegoś

# nadciągać

zbyt intensywną pracą lub gwałtownym ruchem powodować nadwerężenie mięśni; naciągać

# biortogonalny

układ biortogonalny - matematyczne pojęcie z zakresu algebry liniowej i analizy funkcjonalnej

# regionalizować

1. nadawać cechy regionalne, wiązać z regionem;
2. dzielić na regiony

rzadko: nadawać cechy regionalne, wiązać z regionem

# zregionalizować

1. nadać cechy regionalne, powiązać z regionem;
2. podzielić na regiony

rzadko: nadać cechy regionalne, powiązać z regionem

# ukosowy

pilarka ukosowa - pilarka do cięcia elementów drewnianych pod kątem; ukośnica

# karman 2024-12-18 maf

w indyjskich religiach i indyjskiej filozofii: suma uczynków człowieka popełnionych za życia, decydująca o charakterze następnej inkarnacji; karma

w w indyjskich religiach i indyjskiej filozofii: suma uczynków człowieka popełnionych za życia, decydująca o charakterze następnej inkarnacji; karma

# clafoutis 2024-12-17 tevex

[czytaj: klafuti] francuski deser w postaci owoców, najczęściej wiśni, zalanych gęstym ciastem i zapiekanych w piekarniku, często posypany cukrem pudrem

# alonż 2024-12-16

alonżka;
1. zaginana i rozkładana wkładka większa od kartek książki, zawierająca tablice, mapy itp.;
2. dodatek do czeku lub weksla na dodatkowe informacje

dodatek do czeku lub weksla na dodatkowe informacje; alonżka

# alonżka

alonż;
1. zaginana i rozkładana wkładka większa od kartek książki, zawierająca tablice, mapy itp.;
2. dodatek do czeku lub weksla na dodatkowe informacje

dodatek do czeku lub weksla na dodatkowe informacje; alonż

# mossi

[czytaj: mos-i] język urzędowy Burkina Faso

[czytaj: mos-i] język urzędowy Burkiny Faso

# nekromanta 2024-12-15

1. osoba wywołująca duchy zmarłych w celu poznania prawdopodobnych wersji przyszłości;
2. w fantastyce: mag ożywiający i kontrolujący zwłoki

człowiek zajmujący się nekromancją, wywołujący duchy zmarłych w celu pytania ich o przyszłość

# gatha

[czytaj: gata albo gatha] rodzaj liturgicznych hymnów religijnych zawartych w świętych księgach religii staroirańskiej

rodzaj liturgicznych hymnów religijnych zawartych w świętych księgach religii staroirańskiej

# tympanometria

badanie słuchu polegające na analizie podatności błony bębenkowej na zmiany ciśnienia; audiometria impedancyjna

# intensja

znaczenie lub sens słowa, wyrażenia bądź innego symbolu pozwalające zrozumieć, o co chodzi w jego użyciu; treść, którą przekazuje jakieś słowo czy wyrażenie

# ekshibicjonizm maf

1. zboczenie seksualne polegające na obnażaniu narządów płciowych przy obcych osobach;
2. publiczne ujawnianie swoich spraw intymnych lub osobistych

zboczenie seksualne polegające na obnażaniu narządów płciowych w obecności osób płci odmiennej

# kultywator tevex

osoba utrzymująca i rozwijająca jakieś tradycje, zwyczaje, wartości itp.

# smolny

smołowy, smolisty, smolasty;
1. smoła;
2. intensywnie czarny, w kolorze smoły

zawierający smołę; nasycony smołą; smolisty

# smołowy

smolny, smolisty, smolasty;
1. smoła;
2. intensywnie czarny, w kolorze smoły

przymiotnik od: smoła

# smolisty

smołowy, smolny, smolasty;
1. smoła;
2. intensywnie czarny, w kolorze smoły

1. zawierający smołę, nasycony smołą; smolny;
2. podobny do smoły, czarny jak smoła; smołowaty

# smolasty

smołowy, smolny, smolisty;
1. smoła;
2. intensywnie czarny, w kolorze smoły

# nagrywka

potocznie: nagranie (dźwiękowe lub wideo)

potocznie: nagranie (dźwiekowe lub wideo)

# epigenetyczka

specjalistka zajmująca się badaniem zmian ekspresji genów, które nie są związane ze zmianami w DNA

następne >